سید علی جوهری

دردهه‌های اخیر، استفاده از نانو ذرات نقره به عنوان ماده‌ای با ویژگی‌های منحصر به فرد و کاربردهای گوناگون، به ویژه در حوضه ضدعفونی و پزشکی، جلب توجه فراوانی کرده است. اما استفاده گسترده از این نانو ذرات می‌تواند به آلودگی منابع آبی و محیطزیست‌ منجر شده و تاثیرات جانبی بر سلامت انسان و محیط‌زیست ایجاد کند. یکی از گونه‌های ماهیان مفید برای پژوهش‌های محیط زیستی، ماهی دانیو گورخری (Danio rerio) است که به عنوان مدل زیست‌شناختی مورد استفاده قرار می گیرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات توام نانو ذرات نقره و جیرهای کم کالری و پرکالری بر سلامت کبد ماهی دانیو گورخری انجام شده است. این پژوهش به بررسی نقش رژیم‌های غذایی مختلف در تعدیل تاثیرات نانو ذرات نقره بر سلامت ماهیان دانیو می‌پردازد. تمام آزمایشات در سه تکرار انجام شد و برای هر تکرار از ٤٠ عدد ماهی سالم، از هر دو جنس به صورت برابر استفاده شد (مجموعا شش تیمار و ٧٢٠ عدد ماهی). ماهی ها به شش تیمار تغذیه ای در سه تکرار تقسیم شده و برای 28 روز تحت تیمار بودند. کنترل منفی فاقد نانو ذرات نقره (سه بار تغذیه در روز با غذای تجاری مخصوص به این گونه ماهی به اندازه پنج درصد وزن بدن ماهی، گروه کم‌کالری (یک بار در روز تغذیه با غذای تجاری مخصوص)، گروه پرکالری (سه وعده غذادهی در روز با غذای تجاری به همراه ده درصد چربی مازاد گیاه کانولا)، گروه کنترل همراه با نانو نانو ذرات نقره (سه وعده غذادهی در روز به همراه نانو ذرات نقره به میزان 50 میلی گرم در کیلوگرم غذا)، گروه کم کالری همراه با نانو ذرات نقره (یک وعده غذادهی در روز به همراه نانو ذرات نقره به میزان 50 میلی گرم در کیلوگرم غذا)، گروه پر کالری همراه با نانو ذرات نقره (سه بار غذادهی در روز به همراه 50 میلی گرم در کیلوگرم غذا). پس از پایان دوره 28 روزه تغذیه ای، بعد از زیست سنجی کامل، از نیمی از ماهیان هر گروه نمونه‌های کبد برای سنجش آنزیم های آنتی اکسیدانی استخراج شد، تعدادی نیز ماهی برای سنجش اسید چرب، چربی کل و انباشت زیستی نقره استفاده شد و نیمی دیگر از ماهیان برای مطالعات بافتی شناسی کبد، اندازه گیری گلوکز خون و تهیه گسترس خون مورد استفاده قرار گرفت. این مطالعه به بررسی تاثیر نانو ذرات نقره و کالری دریافتی بر ماهی دانیو گورخری پرداخته و نشان می‌دهد که افزایش کالری دریافتی به بهبود رشد ماهی کمک می‌کند، اما نانو ذرات نقره اثرات پیچیده‌ای بر رشد دارند و ممکن است سطح گلوکز خون را افزایش داده و رشد را کاهش دهند. نانوذرات نقره به تغییر پروفایل اسیدهای چرب، افزایش انباشت زیستی نقره و آسیب‌های بافتی مانند آسیب به کبد و روده منجر می‌شوند. همچنین، نانو ذرات نقره موجب افزایش چربی کل بدن و کاهش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی می‌شوند، در حالی که کالری دریافتی کم می‌تواند به افزایش فعالیت این آنزیم‌ها کمک کند. نانو ذرات نقره باعث کاهش اندازه سلول‌های گلبول قرمز می‌شوند، در حالی که کالری دریافتی بیشتر به افزایش مساحت هسته این سلول‌ها منجر می‌شود. علاوه بر این، نانو ذرات نقره می‌توانند به تاخیر در ترمیم آسیب‌های باله دمی منجر شوند و بهبود این آسیب‌ها را دشوارتر کنند. نتایج نشان داد که نانوذرات نقره اثرات متنوع و پیچیده‌ای بر پارامترهای مختلف فیزیولوژیک و بیوشیمیایی دارند. افزایش کالری دریافتی، افزایش قابل توجهی در نرخ رشد و میزان چربی کل بدن ماهی ایجاد کرد، در حالی که نانو ذرات نقره با افزایش سطح گلوکز خون، کاهش شاخص‌های رشد و تغییر در پروفایل اسیدهای چرب همراه بودند. نانو ذرات نقره همچنین منجر به انباشت بالای نقره در بافت‌های ماهی و آسیب‌های جدی به کبد و روده شدند و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی را کاهش دادند. در زمینه آسیب‌های بافتی، نانوذرات نقره به تاخیر در ترمیم آسیب‌های باله دمی منجر شدند. به طور کلی، این نتایج نشان‌دهنده تعامل پیچیده بین رژیم‌های غذایی با کالری دریافتی متفاوت و نانو ذرات نقره در تاثیرگذاری بر سلامت و رشد ماهی‌ها است و تاکید می‌کند که استفاده از نانو ذرات نقره نیاز به بررسی‌های دقیق‌تر و مدیریت بیشتر دارد.

ماهی دیسکس (Symphysodon discus Heckel, 1840) به دلیل رنگ و الگوی متنوع در بین علاقه‌مندان ماهیان تزئینی بسیار مورد توجه است. در مراکز تولید برای تغذیه این گونه از ترکیبی بهنام میکس قلب گوساله متشکل از قلب گوساله، میگو، جلبک اسپرولینا و سیر استفاده میشود. استفاده از قلب گوساله برای تهیه جیره غذایی این گونه در ایران موجب افزایش بهای قیمت آن شده است. با توجه به قیمت کمتر قلب مرغ، در این پژوهش به بررسی اثر جایگزینی قلب گوساله با قلب مرغ در سطوح مختلف بر شاخصهای رشد، تغذیه و زنده‌مانی در طی 60 روز پرداخته شد. شش جیره غذایی تر هم‌پروتئین و هم‌انرژی با استفاده از سطوح مختلف قلب گوساله، قلب مرغ و عضله میگو در ترکیب با یک سطح ثابت جلبک اسپرولینا، سیر و مکملهای معدنی و ویتامینی تهیه شد. همچنین از یک جیره خشک و یک غذای تجاری ماهی دیسکس به منظور مقایسه اثرات جیرههای غذایی تر و خشک بر شاخصهای رشد، تغذیه و زندهمانی استفاده شد. زیست‌سنجی، تعیین شاخصهای رشد و برخی شاخصهای کارآیی تغذیه در روزهای 30 و 60 آزمایش انجام شد. نتایج نشانداد که وزن بدن، طول استاندارد و ارتفاع بدن، شاخصهای رشد وزنی و طولی و همچنین مقدار زندهمانی و شاخصهای کارآیی تغذیه در تیمارهای خوراک تر به طور معنیداری بیشتر از تیمارهای خوراک خشک بود (05/0 < p). با افزایش سطح جایگزینی قلب گوساله با قلب مرغ، تفاوت معنی‌دار در شاخصهای اندازه بدن، شاخصهای رشد وزنی و طولی، شاخصهای کارآیی تغذیه و میزان زندهمانی ماهیان در بیشتر گروه‌های آزمایشی مشاهده نشد. مقایسه متوسط قیمت تمام شده هر کیلوگرم از جیرههای آزمایشی مورد استفاده و همچنین بهای غذای مصرفی برای تولید هر گرم ماهی دیسکس نشانداد که استفاده از قلب مرغ به‌عنوان جایگزین قلب گوساله هزینه تولید ماهی دیسکس را به طور قابل توجهی کاهش داد. با توجه به نتایج آزمایش حاضر می‌توان استفاده از جیره حاوی قلب مرغ و بدون استفاده از قلب گوساله و عضله میگو را بدون هیچ تاثیر منفی بر شاخص‌های رشد و زندهمانی در ماهی دیسکس به عنوان جایگزین جیره حاوی قلب گوساله در تهیه خوراک این ماهی معرفی نمود.

یکی از کاربردهای قابل پیش بینی فناوری نانو در آبزی پروری بهبود ساخت جیره های غذایی آبزیان می باشد. در این مطالعه به بررسی اثرات کوئرستین در فرم های عادی و نانو کپسوله شده در کیتوزان بر شاخص های رشد، چربی کل، محتوای اسیدهای چرب عضله و همچنین بافت شناسی کبد ناشی از رژیم غذایی پرچرب در ماهی دانیو گورخری (Danio rerio) پرداخته شد. به منظور ساخت و ارزیابی کوئرستین نانو درون پوشانی شده در کیتوزان از روش انعقاد یونی و DLS، SEM، UV.vis و FTIR استفاده شد. تعداد 560 قطعه ماهی با وزن اولیه 03/0±336/0 به مدت 56 روز در 8 تیمار (2تکرار) با تیمارهای تغذیه شده با جیره معمولی و جیره پرچرب حاوی مکمل کوئرستین در فرم های مختلف تغذیه شدند. بعد از اتمام دوره آزمایش نتایج مرتبط با شاخص های رشد شامل افزایش وزن، نرخ رشد ویژه، ضریب تبدیل غذایی، شاخص احشایی و شاخص هپاتوسماتیک نشان داد که افزودن کوئرستین بصورت نانوکپسوله شده در کیتوزان می تواند شاخص های رشد را بهبود ببخشد. همچنین کوئرستین نانو کپسوله شده در کیتوزان توانست سطح گلوکز خون ماهی را در حد نرمال حفظ کند که دارای اختلاف معنی داری با دیگر گروه ها بود (05/0>P). شاخص هپاتوسماتیک در تیمارهای تغذیه شده با مکمل نانو کوئرستین کمتر از دیگر تیمارها بود (05/0>P). همچنین میزان چربی کل بدن در تیمارهای تغذیه شده با کوئرستین نانو در جیره های پرچرب و معمولی دارای اختلاف معنی دار بودند (05/0>P) و کوئرستین توانست مقدار چربی کل بدن را تا حدودی در حد نرمال نگه دارد. بررسی میزان اسیدهای چرب عضله در ماهی نشان داد که جیره های مکمل شده با کوئرستین می توانند محتوای اسیدهای چرب غیر اشباع را بهبود ببخشند و میزان اسیدهای چرب اشباع در تیمارهای فاقد مکمل روند افزایشی را نشان داد. همچنین نتایج بافت شناسی کبد نشان داد که جیره های پرچرب می توانند موجب بر روی بافت کبد تاثیر گذار باشند و انواع عارضه ها را ایجاد کنند که برای سلامتی ماهی مضر است اما با وجود مکمل کوئرستین در جیره های پرچرب و معمولی این عارضه ها به حداقل ممکن رسید.

از آنجایی که ماهی فایتر نر زیباتر و از نظر تجاری ارزش بیشتری نسبت به ماهی ماده دارد، در پژوهش امکان تغییر جنسیت ماهی فایتر با تجویز هورمون 17- آلفا متیل‌تستوسترون معمولی در مقایسه با هورمون درون پوشانی شده در نانو ذرات کیتوزان (نانو هورمون)، به سه روش تجویز از طریق غوطه‌وری، تغذیه خوراک خشک و تغذیه با آرتمیای غنی‌سازی شده ارزیابی گردید. به منظور انجام این پژوهش تعداد 864 لارو تازه تخم‌گشایی شده ماهی فایتر در 27 آکواریوم 12 لیتری توزیع شدند (هر آکواریوم 32 عدد و هر تیمار آزمایشی 96 عدد لارو). لاروها در 9 گروه آزمایشی و در 3 تکرار به شرح زیر به مدت 69 روز مورد آزمایش قرار گرفتند: CW: غوطه وری در آب فاقد هورمون (کنترل آب)، MTW: تجویز هورمون معمولی از طریق آب، NMTW: تجویز نانو هورمون از طریق آب، CD: عدم تجویز هورمون و تغذیه با خوراک خشک محتوی نانو ذره کیتوزان فاقد هورمون (کنترل غذای خشک)، MTD: تجویز هورمون معمولی از طریق خوراک خشک، NMTD: تجویز نانو هورمون از طریق خوراک خشک، CA: عدم تجویز هورمون و تغذیه با ناپلی آرتمیای غنی‌سازی شده با نانو ذره کیتوزان فاقد هورمون (کنترل غذای زنده)، MTA: تجویز هورمون معمولی از طریق ناپلی آرتمیای غنی‌سازی‌شده و NMTA: تجویز نانو هورمون از طریق ناپلی آرتمیای غنی‌سازی شده. نتایج نشان داد که شاخص‌های افزایش وزن (WG)، ضریب رشد ویژه (SGR) و شاخص وضعیت (CF) در هر سه روش در ماهیان نر که تیمار حاوی NMTW، NMTD و NMTA دریافت کرده بودند، نسبت به تیمارهای شاهد افزایش معنی‌دار نشان داد. ارتفاع ساقه دمی (CPD) در ماهیان نر که تیمار حاوی NMTW دریافت کرده بودند و همچنین طول سر (HL) در ماهیان نر که تیمار حاوی NMTA دریافت کرده بودند افزایش معنی‌دار نشان داد. درصد نرسازی در ماهیان تیمار NMTW و MTW به ترتیب 09/71 و 49/67 درصد بود که نسبت به تیمار CW (77/39 درصد) افزایش معنی دار نشان داد. درصد نرسازی در تیمارهای NMTD و MTD به ترتیب 77/67 و 95/66 درصد بود که نسبت به تیمار CD (75/49 درصد) افزایش معنی دار نشان داد. درصد نرسازی در تیمارهای NMTA و MTA به ترتیب 79/72 و 48/64 درصد بود که نسبت به تیمار CA (81/40 درصد) افزایش معنی دار نشان داد. نتایج بافت‌شناسی گنادها نیز موفقیت نرسازی را در تمام نمونه‌های بررسی شده تایید کرد. براساس نتیجه‌گیری نهایی این مطالعه، استفاده از هورمون 17- آلفا متیل‌تستوسترون به‌صورت تغذیه با خوراک، عملکرد ضعیف‌تری در مقایسه با تجویز هورمون از طریق دو روش غوطه وری و غنی‌سازی آرتمیا نشان داد، در هر سه روش هورمون های نانو درون‌پوشانی شده در مقایسه با هورمون های معمولی بهتر عمل کرده بودند.

مطالعه حاضر به بررسی اثر سیلیمارین بر سنجه های رشد، پروفایل اسید چرب، سیستم دفاع آنتی اکسیدانی و تغییرات بافتی در کبد و روده ماهی دانیو گورخری پرداخته است. همچنین با توجه به اینکه سیلیمارین دارای توانایی شگفت انگیزی در لیپولیز و کاهش انباشت چربی است، در مطالعه حاضر به اثر پیشگیرانه و درمانی آن علیه تاثیرات منفی احتمالی خوراک پرچرب پرداخته شده است. علاوه براین، در این مطالعه به تاثیر فرآیند نانودرون پوشانی بر عملکردهای زیستی سیلیمارین پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا توان آنتی اکسیدانی سیلیمارین عادی و نانودرون پوشانی شده، با استفاده از آزمون DPPH بررسی شد. سپس ماهیان بصورت تصادفی به 6 تیمار آزمایشی تقسیم شدند و با تیمارهای D1 (کنترل منفی)، D2 (جیره غذایی پرچرب)، D3 (100 میلی گرم در کیلوگرم سیلیمارین عادی)، D4 (100 میلی گرم در کیلوگرم سیلیمارین نانو درون پوشانی شده)، D5 (100 میلی گرم در کیلوگرم سیلیمارین عادی + خوراک پرچرب) و D6 (100 میلی گرم در کیلوگرم سیلیمارین نانو درون پوشانی شده + خوراک پرچرب) به مدت 56 روز تغذیه شدند. در نهایت کارایی رشد، میزان فعالیت آنزیم های کاتالاز، سوپراکسیددیسموتاز، گلوتاتیون ردوکتاز و گلوتامات دهیدروژناز، همچنین پروفایل اسید چرب و تغییرات بافتی با استفاده از تکنیک بافت شناسی کلاسیک بررسی شد. آزمون DPPH نشان داد که فرآیند نانودرون پوشانی تاثیر منفی بر توان آنتی اکسیدانی سیلیمارین نداشته است. بطور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که تیمار سیلیمارین موجب افزایش شاخص های رشد، بهبود عملکرد سیستم دفاع آنتی اکسیدانی در بافت کبد و بهبود پروفایل اسید چرب بافت عضله شده است. به عبارت دیگر، تیمار سیلیمارین موجب افزایش معنی دار فعالیت آنزیم های کاتالاز، سوپراکسیددیسموتاز و گلوتاتیون ردوکتاز و همچنین اسیدهای چرب چند غیراشباع (ARA، EPA، DHA و DPA) شده است. همچنین یافته های این مطالعه حاکی از آن است که تیمار خوراک پرچرب موجب انباشت چربی، القاء استرس اکسیداتیو، کاهش کیفیت پروفایل اسید چرب، افزایش فعالیت آنزیم گلوتامات دهیدروژناز و همچنین آسیب به بافت روده ماهی گورخری شده است. در واقع خوراک پرچرب موجب افزایش عارضه های بافتی جابجایی لامینا پروپریا و افزایش سلول های گابلت در بافت روده ماهی گورخری شده است. این درحالی است که تیمار سیلیمارین تاحد قابل قبولی موجب کاهش مخاطرات ناشی از خوراک پرچرب شده است. به عبارت دیگر، تیمار سیلیمارین موجب کاهش فعالیت آنزیم گلوتامات دهیدروژناز و استرس اکسیداتیو ناشی از خوراک پرچرب شد. این مطالعه همچنین نشان داد که فرآیند نانودرون پوشانی موجب بهبود عملکردهای زیستی سیلیمارین می شود. باتوجه به موارد ذکر شده می توان نتیجه گرفت که استفاده از سیلیمارین نانودرون پوشانی شده می تواند موجب بهبود سلامت ماهی و همچنین کاهش مخاطرات خوراک نامطلوب شود.

هدف از انجام این پژوهش حذف نیتروژن آمونیاکی (NH3) از آب سامانه نگهداری ماهی اسکار سلطنتی (Astronotus ocellatus)، با استفاده از از نانو ذرات زئولیت طبیعی (کلینوپتیلولیت) و نانو ذرات دی اکسید سیلس بدون یا به همراه ریزجلبک Nannochloropsis oculata بارگذاری شده در بسترهایی از جنس آلژینات بود. بعد از انجام چندین پیش آزمون، مقادیر بهینه آلژینات سدیم، بنتونیت و کلرید کلسیم برای تولید گوی های آلژیناتی پایدار به ترتیب 3، 0 و 2 درصد بدست آمد. بعد از اضافه کردن مقادیر مختلف نانو جاذب ها به گوی های آلژیناتی، توانایی حذف آمونیاک توسط آن ها در شرایط بدون حضور ماهی (شیشه های درب آبی 100 میلی لیتری) آزموده و مشخص شد که نانو ذرات سیلیس توانایی کافی برای حذف آمونیاک ندارند و بهترین مقدار نانو ذرات کلینوپتیلولیت نیز 100 درصد بدست آمد. در نهایت بسترهای مختلف شامل گوی های آلژیناتی فاقد نانوجاذب (A100)، گوی های آلژیناتی فاقد نانوجاذب و حاوی ریزجلبک (NA100)، گوی های آلژیناتی حاوی نانوجاذب زئولیت طبیعی (C100) و گوی های آلژیناتی حاوی نانوجاذب زئولیت طبیعی و ریزجلبک (NC100) برای حذف آمونیاک از سامانه های آکواریومی حاوی ماهی با سیستم آب در گردش به مدت 21 روز مورد بررسی قرار گرفتند. آکواریوم های گروه شاهد شامل فیلترهای مشابه با دیگر تیمارها ولی فاقد فیلترمدیا بود. در طول دوره 21 روزه، سنجش آمونیاک و دیگر پارامترهای فیزیکوشیمیایی آب و نیز زیست سنجی ماهیان انجام شد. علاوه بر آزمون های تایید کننده مقیاس نانو بر روی نانوجاذب های مورد استفاده، تصویربرداری SEM و آنالیز FTIR بر روی گوی های مورد آزمایش قبل و بعد از بکارگیری در آکواریوم ها انجام شد. بر اساس نتایج بدست آمده، تیمارهای حاوی نانوجاذب زئولیت طبیعی، با و بدون ریزجلبک، بهترین عملکرد را در حذف آمونیاک از آب و بهبود پارامترهای رشد ماهی از خود نشان دادند. در انتها گوی های خارج شده از فیلترها خشک شده و به عنوان کود برای رشد گیاه لوبیا (Phaseolus vulgaris) مورد استفاده قرار گرفتند که اثربخشی بالایی را در بهبود شاخص‌های رشد و فتوسنتز گیاه از خود نشان دادند.

آلودگی منابع آب یکی از مشکلات جدی محیط زیستی در سراسر جهان است. با افزایش روز افزون جمعیت و افزایش مصرف آب در بخش‌های کشاورزی و صنعت، ورود آلاینده‌های مختلف به محیط زیست و منابع آب و خاک افزایش یافته است. آلاینده‌ها از طریق فرآیندهای مختلف به سامانه‌های آبی (اعم از آب‌های سطحی و زیرزمینی) اضافه می‌شود مانند فرآیندهای تخلیه فاضلاب، رواناب سطحی، نفوذ زیرسطحی، بارش و غیره. آلاینده‌های نوظهور که در غلظت‌های بسیار پایین (نانوگرم در لیتر یا میکروگرم در لیتر) در آب وجود دارند بر سلامت انسان اثرات مضری داشته که تاکنون کاملاً شناخته نشده است. یکی از راهکارهای قابل اجرا و اقتصادی برای حذف آلاینده‌ها استفاده از گیاهان یا قدرت گیاه‌پالایی آنهاست. در این پژوهش برای جذب آلاینده نانوذرات نقره محلول در آب از دو روش بایوچار بلوط تولید شده طی فرایند گرماکافت در دمای 400 درجه سانتی‌گراد و همچنین گیاه وتیورگراس استفاده شد که هم توان جذب هر کدام بصورت مستقل و هم قدرت جذب هر یک از آنها بصورت مستقل بررسی شود. لذا در 24 ستون پلاستیکی از پیش طراحی و ساخته شده با ارتفاع 60 سانتی‌متر که در پایه‌های فلزی ‌مستقر شدند، تیمارهای مختلف شامل 3 کیلوگرم خاک با بافت متوسط حاوی بایوچار و یا بدون بایوچار به همراه گیاه وتیور و یا بدون گیاه وتیور بصورت تصادفی قرار گرفتند. تیمارها با دو روش آبیاری معمولی و آبیاری با آب حاوی نانوذرات نقره آبیاری شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که تفاوت معنی‌دار آماری بین تیمارهای آبیاری شده و شاهد در خصوص مقدار نانوذرات موجود در خاک ستونها وجود دارد. به عبارت دیگر خاکهای حاوی بایوچار توانسته‌اند نانوذرات نقره را تا حد زیادی جذب خود کنند. نتایج این پژوهش همچنین حاکی از اختلاف معنی‌دار آماری بین میانگین مقدار نانو ذرات نقره در ریشه گیا‌ه وتیور تیمارهای مختلف بود اما در برگ گیاه وتیور تیمارهای مختلف، اختلاف معنی‌دار آماری در میانگین مقدار نانو ذرات نقره آنها مشاهده نشد.

با توجه به افزایش جمعیت و به دنبال آن افزایش روزافزون نیاز به غذا، امروزه آبزی پروری به یک صنعت پویا و رو به رشد تبدیل شده است. به همین دلیل در دهه های اخیر پرورش آبزیان (بویژه ماهیان) جهت تامین غذا و اشتغال توسعه پیدا کرده است. ماهیان سردابی بویژه قزل آلای رنگین کمان یکی از مهم ترین گونه های پرورشی هستند؛ آمونیاک یکی از چالش های پیش رو به منظور پرورش متراکم این ماهی اقتصادی است. افزایش غلظت آمونیاک در آب حوضچه های پرورشی باعث کاهش رشد، اختلالات جدی فیزیولوژیکی، ایجاد استرس و همچنین افزایش حساسیت به عوامل بیماری زا می شود. بنابراین، توسعه راهکارهای پیشگیرانه به منظور افزایش مقاومت ماهیان در برابر این ماده سمی و خطرناک دارای اهمیت بسیار است. در مطالعه حاضر از کوئرستین به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی برای افزایش توان مقاومت لارو ماهی قزل آلای رنگین کمان در برابر آمونیاک و همچنین از کیتوزان به عنوان یک نانوحامل کاربردی به منظور افزایش کارایی کوئرستین استفاده شد. بر اساس تصاویر میکروسکوپ الکترونی اندازه نانوذرات کمتر از 100 نانومتر بود. بعلاوه، کارایی و محتوای بارگذاری کوئرستین در کیتوزان در این مطالعه به ترتیب 41/96 و 6/14 درصد محاسبه شدند. همچنین نتایج آزمون UV-Vis حاکی از آن بود که کوئرستین با کیتوزان واکنش داده است. نتایج این آزمون ها نشان می دهند که کوئرستین با نانوذرات کیتوزان پوشش داده شده است. مهار رادیکال های آزاد DPPH توسط کوئرستین هم در فرم نانویی و هم در فرم عادی وابسته به غلظت بود؛ به عبارت دیگر با افزایش غلظت، توان مهار رادیکال های آزاد توسط کوئرستین عادی و نانودرون پوشانی افزایش می یابد. همچنین نتایج این آزمایش نشان داد که توان مهار رادیکال های آزاد توسط کوئرستین عادی بیشتر از کوئرستین نانودرون پوشانی شده است. سنجه های رشد (وزن نهایی، درصد افزایش وزن، نرخ رشد ویژه و ضریب تبدیل غذایی) در ماهی قزل آلای رنگین کمان در پاسخ به کوئرستین عادی و نانودرون پوشانی شده تغییر معنی داری نسبت به گروه کنترل نداشت. تغییر معنی دار در برخی از اسیدهای چرب دیده شد. آراشیدونیک اسید و ایکوزاپنتانوئیک اسید در پاسخ به تیمار 200 میلی گرم در کیلوگرم کوئرستین نانودرون پوشانی شده و مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی دار یافتند. همچنین اسید چرب دوکوزادینوئیک اسید در بافت عضله لارو ماهیان تیمار شده با کوئرستین نانودرون پوشانی شده کاهش معنی دار یافت. این درحالی است که اسید چرب دوکوزاهگزانوئیک اسید در بافت عضله ماهیان تیمار شده با کوئرستین عادی افزایش معنی دار پیدا کرد. بررسی فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون ردوکتاز پس از رویارویی با آمونیاک نشان داد که در گروه کنترل آنزیم های کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز کاهش و آنزیم گلوتاتیون ردوکتاز افزایش معنی دار پیدا کرده اند. این درحالی است که تیمار کوئرستین عادی و نانودرون پوشانی شده موجب افزایش معنی دار در فعالیت آنزیم های کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز و همچنین کاهش معنی دار میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون ردوکتاز در مقایسه با گروه کنترل مثبت شده است. نهایتا این مطالعه نشان می دهد که استفاده از کوئرستین نانودرون پوشانی شده با کیتوزان در خوراک آبزیان می تواند باعث بهبود عملکرد دفاع آنتی اکسیدانی در آبزیان در برابر استرس های محیطی از جمله استرس ناشی از آمونیاک شود.

با توجه به شیوع بیماری دیابت در سال های اخیر، ارزیابی ترکیبات جدید، بدون عوارض جانبی و موثر بر کنترل و درمان این بیماری و عوارض ناشی از آن از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش با هدف بررسی اثر ترکیب Ss Anti Dia به دو فرم عادی و درون پوشانی شده با نانوذرات کیتوزان بر آسیب های سلولی و ژنتیکی ناشی از هایپرگلایسمی در ماهی گورخری انجام شد. بدین منظور پس از االقا هایپرگلایسمی به روش غوطه وری، ماهی ها در گروه های هایپرگلایسمی با خوراک Ss Anti Dia نانو درون پوشانی شده با کیتوزان، دیابتی با خوراک Ss Anti Dia به صورت معمولی، دیابتی به همراه غوطه‌وری در عصاره Ss Anti Dia، دیابتی و تغذیه با خوراک حاوی پودرکامل Ss Anti Dia، دیابتی به همراه داروی متفورمین، کنترل دیابتی، غیردیابتی با خوراک حاوی عصاره Ss Anti Dia به صورت معمولی و غیردیابتی با خوراک Ss Anti Dia نانوکپسوله شده با کیتوزان تیماربندی و به مدت 20 روز تغذیه شدند. در پایان دوره نتایج حاصل از سنجش میزان قند خون، بیان ژن های انسولین و فسفوئنول پیرووات کربوکسی کیناز، آنزیم های کبدی AST، ALT و ALP و همینطور آزمون کامت قلیایی نشان داد که در مجموع کمترین میزان قند خون و آنزیم های کبدی مربوط به تیمار دیابتی تغذیه شده با خوراک حاوی Ss Anti Dia به صورت نانودرون پوشانی شده بود. در مورد بیان ژن PEPCK کمترین میزان بیان ژن در تیمار دیابتی تغذیه شده با Ss Anti Dia به صورت نانو دیده شد، هرچند تفاوت معناداری بین تیمارهای دارو خورده مشاهده نشد. همچنین کمترین میزان بیان ژن انسولین در تیمار دیابتی تغذیه شده با خوراک حاوی پودرکامل Ss Anti Dia ثبت شد، اما تفاوت معنی داری با دیگر تیمارهای دیابتی دارو خورده نداشت. این نتایج حاکی از آن است که درون پوشانی ترکیب Ss Anti Dia با کیتوزان در مقایسه با فرم عادی آن باعث بهبود عملکرد و افزایش کارایی این ترکیب شده است. با توجه به اثرات مثبت Ss Anti Dia، این ترکیب می تواند گزینه مناسبی برای کنترل و درمان دیابت و عوارض ناشی از آن باشد.

سیلیمارین، عصاره تخلیص شده بذر گیاه دارویی خار مریم (Silybum marianum) بوده و ویژگی های آنتی اکسیدانی، ضد التهابی، ضد سرطانی و افزایش توان بازسازی کبدی و حفظ پایداری غشای سلولی در مطالعات قبلی گزارش شده است. با این حال، یکی از چالش های مهم در استفاده از سیلیمارین، زیست فراهمی کم و سرعت اثرگذاری محدود آن بر فعالیت های زیستی است. روش های مختلفی مثل نانوامولوسیون، نانو کریستال و نانو ذرات پلیمری برای بهبود حلالیت در آب مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین مطالعه ی حاضر، با هدف بررسی تاثیر سیلیمارین و سیلیمارین نانو درون پوشانی شده در کیتوزان بر شاخص های رشد، فعالیت آنزیم های التهابی کبد، بیان ژن و فعالیت های آنتی اکسیدانی کبد ماهی گورخری (Danio rerio)، انجام گرفت. برای این منظور، به مدت 60 روز ماهیان با جیره های غذایی حاوی اشکال مختلف سیلیمارین شامل 1- تیمار ( بدون افزودنی ) 2-جیره ی غذایی حاوی 100 میلی گرم بر کیلوگرم غذا نانو کیتوزان 3- جیره ی غذایی حاوی 100 میلی گرم بر کیلوگرم غذا، سیلی مارین 4-جیره ی غذایی حاوی 100 میلی گرم بر کیلوگرم غذا، سیلی مارین درون پوشانی شده در کیتوزان پرورش داده شدند. در پایان دوره ی آزمایش، شاخص های رشد، (افزایش طول افزایش وزن، رشد متوسط روزانه و ... )، فعالیت آنزیم های التهابی کبد (ALT، ALP و AST)، مقادیر مالون دی آلدئید (MDA)، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی (سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز) و میزان بیان ژن آنزیم های آنتی اکسیدانی مرتبط سنجش شد. نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که افزودن اشکال مختلف سیلیمارین به جیره غذایی ماهیان تاثیر معناداری بر هیچ کدام از شاخص های رشد نداشت (P>0.05)، اما افزودن این مکمل ها به جیره غذایی باعث تفاوت معنی داری در میزان فعالیت آنزیم های کبدی، MDA و آنزیم های آنتی اکسیدانی با تیمار کنترل شدند (P<0.05). آنزیم MDA کمترین و بیشترین فعالیت را به ترتیب در جیره ی غذایی حاوی نانو سیلیمارین و در تیمار کنترل نشان داد. بیشترین و کمترین میزان فعالیت AST به ترتیب در جیره ی حاوی نانو کیتوزان و جیره کنترل بود. همچنین بیشترین و کمترین میزان ALT به ترتیب در جیره کنترل و در جیره حاوی سیلیمارین بود، بیشترین و کمترین میزان فعالیت ALP به ترتیب مربوط به جیره ی حاوی نانو کیتوزان و در جیره حاوی نانوسیلیمارین بود. افزودن این مکملها باعث افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و میزان بیان ژن های GPX، CAT و SOD در کبد شدند (P<0.05). بطورکلی افزودن شکل عادی و نانو سیلیمارین باعث کاهش سطوح آنزیمهای کبدی و همچنین تقویت قدرت آنتی اکسیدانی در ماهی زبرا شد.

استفاده روزافزون از نانوذرات در صنایع مختلف موجب شده است که مقادیر بسیار بالایی از این دسته مواد در محیط پیرامون آزاد شوند و گسترش آن در طبیعت احتمال تاثیر آن ها بر جانداران را افزایش داده است. جیوه یکی از آلاینده های خطرناکی است که از طریق پساب صنایع گوناگون وارد بوم سازگان های آبی می شود. نقره هم یکی از فلزات نجیب با سازگاری بالاست که در طبیعت به صــورت تجزیه ناپذیر باقی مانده و نهایتا آلودگی های محیط را به دنبــال دارد و شکل نانوذرات آن جزو پر مصرف ترین نانومواد است. در این مطالعه اثر هم زمان و جداگانه نانوذرات نقره، نیترات نقره و یون جیوه بر سخت پوست Artemia salina بررسی شد. A. salina زئوپلانکتونی پالیده خوار غیر انتخابی است که به عنوان یک مدل زیستی مناسب در بوم آلاینده شناسی و نانو بوم آلاینده شناسی شناخته شده است. در این مطالعه سیست گونه A. salina در محیط آزمایشگاهی تفریخ شد و ناپلی A. salina در معرض غلظت های مختلف 0/0001، 0/001، 0/005، 0/01 و 0/1 ppm یون جیوه به طور جداگانه و همچنین به طور همزمان با غلظت ثابت ppm 0/1 نانوذرات نقره یا نیترات نقره قرار گرفت و میزان مرگ و میر آن پس از زمان های 24 و 48 ساعت بررسی شد. همچنین اثرات این آلاینده ها بر پروفایل اسید چرب A. salina مورد سنجش قرار گرفت. میزان تلفات A. salina با رویارویی همزمان جیوه و نیترات نقره و رویارویی همزمان جیوه و نانوذرات نقره به دلیل واکنش جیوه با نیترات نقره و نانوذرات نقره، کاهش یافته و اثر سمیت جیوه کم شد و جیوه به میزان کمتری موجب تلفات در رویارویی همزمان گردید. همچنین در بررسی ترکیب اسید چرب A. salina در مقایسه با تیمار جداگانه جیوه، کاهش اسیدهای چرب اشباع در رویارویی های هم زمان جیوه با نیترات و نانوذرات نقره تا حد مقدار این نوع اسیدهای چرب در تیمار شاهد مشاهده شد. علاوه بر این، مقدار اسید‌های چرب غیر اشباع تک زنجیره در رویارویی هم زمان جیوه و نیترات نقره به طور معنی داری بیشتر از شاهد بود. در مجموع، اثرات سمیت یون جیوه بر آرتمیا در رویارویی همزمان با نانوذرات و یون نقره نسبت به رویارویی جداگانه کاهش یافت که موید توجه بیشتر به پتانسیل برهمکنش آلاینده ها در اکوسیستم های آبی و اثر این برهمکنش بر دسترسی زیستی و سمیت آلاینده ها می باشد.

در مطالعه حاضر اثرات تجویز رژیم غذایی زردچوبه (TUR)، کورکومین (CUR) و نانومیسل های کورکومین (NMC) بر رشد، ایمنی و وضعیت آنتی اکسیدانی میگوی پاسفید غربی Penaeus vannamei مورد بررسی قرار گرفت. میگوها با متوسط وزن 10/0±96/2 گرم با 10 جیره شامل: جیره پایه بدون مکمل TUR، CUR و NMC (کنترل)، مکمل با 5/2، 5 و 10 گرم TUR، 075/0، 150/0 و 300/0 گرم CUR و 075/0، 150/0 و 300/0 گرم NMC به ازای هر کیلوگرم رژیم غذایی تغذیه شدند. نتایچ نشان داد تیمارهای غذایی 075/0CUR و 150/0NMC وزن نهایی، افزایش وزن (%)، نرخ رشد ویژه و ضریب تبدیل خوراک را بهبود بخشیدند. نرخ بقا در تیمار300/0NMC بیشترین افزایش را داشت (50/97 %) که در نهایت باعث افزایش زیست توده (g 09/1±21/485) گردید. در نتایج آنالیز لاشه بالاترین میزان پروتئین لاشه مربوط به تیمارهای کورکومین و نانومیسل کورکومین بود. کمترین سطح آلانین ترانس آمیناز و آسپارتات ترانس آمیناز و بالاترین سطوح اسید فسفاتاز، ظرفیت آنتی اکسیدانی کل، گلوتاتیون، کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز در مقایسه با گروه کنترل به ترتیب در تیمارهای نانومیسل کورکومین، کورکومین و زردچوبه مشاهده شد و تیمار 150/0NMC بهترین عملکرد را داشت (P< 0.05). همچنین بیشترین مقدار هموسیت کل، سلول های گرانوله، سلول های نیمه گرانوله و سلول های هیالین نیز در تیمار 150/0NMC مشاهده شد (P< 0.05). سطح مالون دی آلدئید در 150/0NMC (22/0±43/1) در مقایسه با شاهد به طور قابل توجهی کمتر بود. پروتئین کل، لیزوزیم و آلبومین در همه تیمارهای مکمل شده در مقایسه با کنترل افزایش معنی دار را نشان دادند، همچنین تیمارهای نانومیسل کورکومین بالاترین سطح را نسبت به سایر تیمارها داشتند (05/0P<). بیشترین تعداد باکتری (52/2±33/13) مربوط به تیمار کنترل و کمترین تعداد در تیمار 150/0 NMC (15/1±67/2) و 150/0CUR (00/1±00/4) و 300/0CUR (53/1±33/3) مشاهده شد. همچنین در شمارش کل ویبریو بیشترین تعداد (08/2±68/9) در گروه کنترل و کمترین تعداد در تیمارهای نانومیسل کورکومین و کورکومین مشاهده گردید (05/0P<). با توجه به نتایج بدست آمده نتیجه گیری می شود که مکمل کورکومین و نانومیسل کورکومین در رژیم غذایی پاسخ آنتی اکسیدانی و ایمنی میگوی پاسفید غربی را بیشتر بهبود بخشیدند، و با بهبود فلور باکتریایی روده اثر مثبتی بر رشد و تغذیه میگو داشتند، همچنین تیمارهای زردچوبه نیز در مقایسه با کنترل بهبود معنی داری را در شاخص های ذکر شده نشان دادند. که این نتایج نشان دهنده اثر مثبت زردچوبه و ترکیب زیست فعال آن کورکومین در تغذیه میگوی پاسفید غربی می باشد. با این حال تیمارهای نانومیسل کورکومین بخصوص 150/0NMC در شکل نانوئی و به صورت همزمان بسیار موثرتر از استفاده از زردچوبه و کورکومین در بهبود رشد، شاخص های خونی، سیستم دفاع آنتی اکسیدانی، ایمنی و فلور روده در میگوی وانامی عمل نمود. در نتیجه استفاده از نانوحامل ها برای انتقال محرک های ایمنی غذایی در تغذیه میگو امیدوارکننده به نظر می رسد.

هدف از این مطالعه، تعیین غلظت فلزات سنگین آرسنیک، سرب و کروم در بافت ماهیچه و کبد ماهیان cephalus Squalius و gracilis Capoeta دریاچه سد تلوار شهرستان بیجار بود. نمونه ماهی های مورد بررسی به صورت تصادفی توسط تور انتظاری و طی 24 ساعت از دریاچه سد صید شدند. پس از آماده سازی، استخراج فلزات از بافت های ماهیچه، پوست و کبد ماهیان مورد بررسی به روش هضم با استفاده از اسید نیتریک و تعیین غلظت به وسیله دستگاه جذب اتمی انجام شد. نتایج این پژوهش، نشان دادند که میزان انباشت زیستی فلزات در بافت های عضله، پوست و کبد متفاوت است. میزان انباشت فلز کروم و آرسنیک در عضله بالاتر از دیگر بافت ها بود و برای فلز سرب در پوست بیشتر از دیگر بافت ها بود. کمترین میزان انباشت فلز نیز در بافت کبد مشاهده شد. نتایج میانگین انباشت فلزات در بافت عضله دو گونه ماهی مورد بررسی نشان داد که انباشت فلزات کروم، آرسنیک و سرب در عضله گونه Capoeta gracilis بیشتر می باشد. در بررسی غلظت فلزات سنگین در بافت پوست گونه های مورد بررسی، نتایج نشان دادند که فلز کروم و سرب در گونه ماهی Capoeta gracilis بیشتر بوده و فلز آرسنیک در گونه Squalius cephalus بیشتر بوده است. همانطور که نتایج نشان دادند میزان فلزات سنگین در گونه Squalius cephalus بیشتر بوده است. در بررسی فلزات سنگین در سه نمونه، ماهی، رسوب و آب در منطقه مورد مطالعه، انباشت بالای فلزات در رسوب را نشان دادند. در همین راستا، میزان انباشت فلزات در ماهی نیز بالا بود. مقایسه انباشت فلزات سنگین براساس استانداردهای پیشنهاد شده برای فلز کروم کمتر از حد مجاز تعیین شده و برای فلز آرسنیک و سرب بیش تر از حد مجاز تعیین شده از سوی استانداردهای جهانی به دست آمد. این نتایج می تواند خطر آلودگی این دو گونه ماهی در منطقه مورد بررسی را نشان دهد.

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر زردچوبه، کورکومین و نانومیسل های حاوی کورکومین، بر برخی از فاکتور های تولیدمثلی و محافظتی در گناد ماهی نر و ماده سیچلاید گورخری در شرایط آزمایشگاهی صورت پذیرفت. این آزمایش به مدت شصت روز با چهار تیمار آزمایشی شامل: تیمار شاهد، تیمار زردچوبه (2 گرم در هر کیلوگرم جیره)، تیمار کورکومین (200 میلی گرم در هر کیلوگرم جیره)، تیمار نانومیسل حاوی کورکومین (200 میلی گرم کورکومین درون پوشانی شده در نانومیسل در هر کیلوگرم جیره) اجرا شد. در پایان دوره آزمایش شاخص های رشد (طول و وزن، درصد افزایش وزن، فاکتور وضعیت ماهیان و نرخ رشد ویژه ماهیان) و شاخص های تولید مثل (تعداد اسپرم در واحد وزن بیضه، شاخص گنادوسوماتیک، میزان زنده ماندن اسپرم، درصد تخم گشایی، درصد لقاح و درصد زنده مانی لارو تا از 45 روز)، اندازه گیری و مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که زردچوبه بر فاکتورهای وزن و طول نسبت به تیمار های دیگر اثر معنی داری دارد (05/0 < P). در پایان 60 روز دوره آزمایش، تفاوت معنیداری بین تیمارهای آزمایشی و گروه شاهد از لحاظ میانگین نرخ رشد ویژه در هر دو جنس ماده و نر وجود نداشت (05/0 < P). در جنس ماده میانگین شاخص وضعیت در تیمار کورکومین نسبت به تیمار زردچوبه به طور معنی دار بیشتر بود. همچنین مقایسه میانگین درصد افزایش وزن ماهیان در هر دو جنس و در تیمارهای آزمایشی نشان دهنده وجود تفاوت معنیدار در بین آن ها بود (05/0 < P). درصد افزایش وزن بدن در هر دو جنس در تیمارهای پودر زردچوبه و نانومیسل حاوی کورکومین به طور معنیدار بیشتر از تیمار شاهد بود. مقایسه میانگین درصد لقاح در ماهیان تحت اثر تیمارهای آزمایشی نشانداد که درصد لقاح در ماهیان تیمار کورکومین به طور معنیدار بیش تر از تیمار پودر زردچوبه بود (05/0 < P). درصد تخمگشایی در تیمارهای کورکومین و نانومیسل حاوی کورکومین به طور معنیدار بیشتر از درصد تخمگشایی تخمهای حاصل از تیمار پودر زردچوبه بود (05/0 < P). همچنین میانگین درصد زندهمانی لارو در تیمار نانومیسل حاوی کورکومین بیشتر از دیگر تیمارها بود و این میزان در تیمار کورکومین بیشتر از تیمار زردچوبه و شاهد میباشد (05/0 < P). نتایج مقایسه میانگین شاخص گنادوسوماتیک در ماهیان تحت اثر تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی داری را نشان نداد (05/0 < P). نتایج نشان داد که تعداد سلول های اسپرماتوزوئید در واحد حجم مایع استخراجی بیضه و در واحد وزن بافت بیضه در تیمار پودر زردچوبه به طور معنی دار بیشتر از تیمار شاهد بود (05/0 < P). از طرف دیگر میانگین زمان تحرک سلول های اسپرماتوزوئید در تیمارهای پودر زردچوبه، کورکومین و نانومیسل حاوی کورکومین به طور معنی دار بیشتر از گروه شاهد بود (05/0 < P).

در این پژوهش تاثیر زمان، غلظت و pH محیط رویارویی با نانو ذرات نقره و یون نقره در Artemia salina و ریزجلبک Nannochloropsis oculata بررسی شد. نتایج نشان داد که سنجه های زمان، غلظت و pH بر درصد تلفات ناپلی آرتمیا در رویارویی با نانو ذرات نقره و یون نقره تاثیر داشتند. در این پژوهش با افزایش زمان و غلظت، درصد عدم تحرک ناپلی آرتمیا در رویارویی با یون نقره و نانو ذرات نقره افزایش داشت. افزایش pH محیط رویارویی موجب افزایش عدم تحرک ناپلی آرتمیا در رویارویی با نانو ذرات نقره شد. میزان سمیت نانو ذرات نقره و یون نقره در 24 ساعت اولیه رویارویی بیشترین مقدار را داشت. در این پژوهش افزایش غلظت نانو ذرات نقره و یون نقره موجب کاهش متوسط رشد ویژه (ASG) و محصول (Yield) جلبک Nannochloropsis oculata شد.

گیاهان دارویی به واسطه عملکرد آن ها در بهبود سازوکار دفاع اختصاصی و غیراختصاصی و همچنین نقش آنها در مقاومت بیشتر در برابر بیماری ها، همواره مورد استفاده قرار گرفته اند. هدف از انجام این پژوهش، مقایسه اثر افزودن اشکال مختلف کورکومین (زردچوبه، کورکومین و نانو میسل های محتوی کورکومین) به خوراک بر عملکرد رشد، زنده مانی، فعالیت آنتی اکسیدانی، ترکیب اسیدهای چرب عضله و تعداد انواع گلبول های سفید در خون ماهی آزاد دریاچه خزر (Salmo trutta caspius) می باشد. در این پژوهش تعداد 6000 قطعه لارو ماهی با میانگین وزن اولیه 270 میلی گرم از مراکز تکثیر شهرستان الشتر استان لرستان تهیه شدند. لاروها در داخل 12 عدد سینی انکوباسیون و به تعداد مساوی تقسیم و توزیع شدند، به طوری که در داخل هر سینی تعداد 500 قطعه لارو رهاسازی شد. ماهی ها در یک دوره آزمایش 60 روزه با چهار جیره غذایی شامل جیره پایه (شاهد)، جیره محتوی زردچوبه (10 گرم، معادل 2/0 گرم کورکومین، به ازای هر کیلوگرم)، کورکومین (2/0 گرم به ازای هر کیلوگرم) و نانومیسل های محتوی کورکومین (3 میلی لیتر، معادل 2/0 گرم کورکومین، به ازای هر کیلوگرم) تیماربندی شدند. جهت بررسی اثر افزودن اشکال مختلف کورکومین به غذای لاروهای ماهی آزاد دریاچه خزر سنجه های رشد در روزهای 20، 40 و 60، پروفایل اسیدهای چرب، فعالیت آنتی اکسیدانی و شمارش افتراقی گلبول های سفید در در پایان دوره مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و رسم نمودارها نیز در نرم افزار Excel انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از جیره غذایی محتوی زردچوبه میزان وزن نهایی، افزایش وزن بدن، ضریب رشد ویژه، درصد افزایش وزن بدن، میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون اکسیداز، مونوسیت و نوتروفیل ها را نسبت به سایر تیمارها افزایش داده است. استفاده از جیره محتوی کورکومین در این پژوهش میزان آنزیم سوپراکسیددیسموتاز و ائوزوفیل ها را نسبت به سایر تیمارها افزایش داد همچنین نانومیسل-های محتوی کورکومین مورد استفاده در این پژوهش، میزان زنده مانی، سطح لنفوسیت ها، اسیدهای چرب غیراشباع PUFA و امگا 6 (n-6) را نیز افزایش داد. با توجه به نتایج بدست آمده می توان گفت که جیره های غذایی محتوی زردچوبه بهترین عمکلرد رشد را در افزایش رشد نشان داده اند اما با این حال نیازهای به بررسی بیشتر دارد.

این پژوهش با هدف بررسی قابلیت سنتز و استفاده از چهارچوب های زئولیتی ایمیدازولی (ZIF-8) جهت افزایش کارایی پاداکسیدانی سیلیمارین و در دو بخش آزمایشات برون تن و درون تن انجام شد. میزان فعالیت پاداکسیدانی سیلیمارین درون پوشانی شده در ZIF-8 که با آزمون DPPH اندازه گیری شد مشخص نمود که سیلیمارین درون پوشانی شده در ZIF-8 در شرایط مشابه دستگاه گوارش ماهی قزل آلای رنگین کمان دارای ویژگی پاداکسیدانی است. نتایج سنجش تکثیر و زنده مانی سلولی به روش MTT نشان داد که ZIF-8 و سیلیمارین درون پوشانی شده در ZIF-8 باعث مهار رشد سلول های سرطانی میشوند. جهت انجام آزمایش های درون تن از ماهی قزل آلای رنگین کمان با وزن اولیه 6/0±94/21 گرم استفاده شد و ماهیان به مدت 28 روز با جیره های غذایی حاوی سیلیمارین، ZIF-8 و سیلیمارین درون پوشانی شده در ZIF-8 تغذیه شدند. پس از دوره تغذیه، پنج عدد ماهی از هر آکواریوم به مدت 24 ساعت در معرض غلظت غیر کشنده نانو ذرات نقره (1 میلی گرم در لیتر) قرار گرفتند. در پایان دوره تغذیه، میزان زنده مانی در کل تیمارها یکسان و 100% بود. بررسی سنجه های رشد نشان داد که بیشترین افزایش وزن بدن و نرخ رشد ویژه در تیمارهای سیلیمارین غلظت 100 میلی گرم در کیلوگرم و سیلیمارین درون پوشانی شده در ZIF-8 در غلظت 2000 میلی گرم در کیلوگرم بود. از نظر انباشت زیستی روی در دستگاه گوارش و کبد بین تیمارهای مختلف اختلاف معنی داری مشاهده نشد (05/0

با ورود به دهه سوم قرن بیست و یکم، چند دهه از پایه گذاری علم نانو می گذرد و بشر با پژوهش های گوناگون توانسته موادی را در ابعاد نانو بسازد، با ویژگی های بنیادین آن ها آشنا گردد و خالق محصولات مصرفی و غیرمصرفی گوناگونی باشد که بسیاری از چالش های بشر عصر حاضر را پوشش دهند، اما با این آگاهی گسترده بشر از ویژگی های نانو مواد، هنوز آگاهی ما برای قضاوت کردن در مورد تاثیرات این مواد نوظهور بر محیط زیست و جانداران ساکن آن کافی نیست. هدف از این پژوهش بررسی تاثیرات نانو ذرات نقره بر ماهی گوپی (Poecilia reticulate) در شرایط گوناگون محیطی (روش رویارویی به صورت خوراکی و تماس آبی) و غلظت های 100 و 1000 میکروگرم در لیتر بود، بدین صورت که جلبک Dunaliella salina در معرض غلظت 100 میکروگرم در لیتر نانو ذرات نقره در بازه های زمانی گوناگون قرار گرفت و سپس جلبک آلوده به نانو ذرات طی 6 ساعت به ناپلی اینستار II Artemia salina خورانده شد، در پایان نیز ناپلی آرتمیای آلوده به نانو ذرات، هر 24 ساعت یکبار و طی 21 روز به ماهی گوپی خورانده شد. جهت بررسی تفاوت اثرات نانو ذرات نقره در زنجیره غذایی دو حلقه ای و سه حلقه ای، در آزمایشی دیگر ناپلی های آرتمیا بدون تغذیه با جلبک و به صورت مستقیم در معرض دو غلظت 100 و 1000 میکروگرم در لیتر نانو ذرات قرار گرفتند و طبق روش قبل به ماهیان گوپی خورانده شدند. در پایان دوره 21 روزه، انباشت زیستی نقره در بافت های گوناگون ماهی گوپی (لاشه، روده، کبد و جنین) سنجش و فاکتورهای انباشت زیستی و بزرگنمایی زیستی محاسبه گردیدند، همچنین تعداد لارو های متولد شده و جنین های درون بدن ماهی ها در پایان روز بیست و سوم شمارش شد. میزان نقره انباشته شده در تمام بافت های ماهی گوپی به ترتیب زیاد به کم در تیمارهای رویارویی مستقیم از طریق آب، تیمار دو حلقه ای غلظت بالا، تیمار دو حلقه ای غلظت پایین و تیمار خوراکی سه حلقه ای مشاهده گردید. درصد های انباشت در هر بافت متفاوت بود، به طوری که اندام هدف نانو ذرات نقره در تیمار سه حلقه ای کبد و در دیگر تیمارها روده بود. تعداد لاروهای متولد شده در تمامی روش های رویارویی نسبت به گروه کنترل دچار کاهش شدیدی شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که روش رویارویی ماهی با نانو ذرات از طریق آب (رویارویی مستقیم) نسبت به روش خوراکی (از طریق زنجیره غذایی) دارای بزرگنمایی بسیار زیادی است؛ همچنین با افزایش تعداد حلقه ها و افزوده شدن تولیدکننده نخستین (ریزجلبک) به زنجیره خوراکی، نتایج بسیار متفاوتی نسبت به زنجیره خوراکی دو حلقه ای حاصل می گردد.

این مطالعه به منظور بررسی اثر افزودن اشکال معدنی و نانویی دو عنصر کمنیاز و ضروری آهن و مس به جیره غذایی، بر عملکرد رشد و برخی سنجه‌های خونی، وضعیت آنتی‌اکسیدانی و پاسخ ایمنی ماهی سفیدک سیستان انجام شد. بدین‌منظور هفت گروه ماهی با میانگین وزنی 45/0± 97/23 گرم با تیمارهای غذایی شامل (1) جیره پایه فاقد هرگونه مکمل مس و آهن (شاهد)، (2) جیره حاوی 150 میلی‌گرم در کیلوگرم مکمل آهن معدنی، (3) جیره حاوی 3 میلی‌گرم در کیلوگرم مکمل مس معدنی، (4) جیره حاوی 150 و 3 میلی‌گرم در کیلوگرم مکمل آهن و مس معدنی، (5) جیره حاوی 150 میلی‌گرم در کیلوگرم مکمل نانو ذرات آهن، (6) جیره حاوی 3 میلی‌گرم در کیلوگرم مکمل نانو ذرات مس و (7) جیره حاوی 150 و 3 میلی‌گرم در کیلوگرم مکمل نانو ذرات آهن و نانو ذرات مس، به مدت 60 روز تغذیه شدند. نتایج نشان داد که افزودن آهن و مس به جیره غذایی باعث بهبود سنجه‌های رشد در مقایسه با شاهد می‌گردد (05/0P<) و اشکال نانوی آهن و مس، به‌ویژه استفاده توام آنها (تیمار 7) موثرتر از اشکال معدنی عمل می‌کند، بطوریکه ماهیان تیمار 7 بهترین نتایج را در مقایسه با دیگر تیمارها نشان دادند و نتایج این تیمار در سنجه‌های وزن نهایی، افزایش وزن بدن، نرخ رشد ویژه، ضریب تبدیل غذایی و ضریب کارایی تغذیه به‌طور معنی‌داری بهتر از سایر تیمارها بود (05/0P<). نتایج مربوط به سنجه‌های خونی نیز نشان داد که افزودن آهن و مس، خصوصا اشکال نانوی آنها منجر به بهبود این سنجه‌ها نسبت به شاهد می‌گردد. همچنین نتایج نشان داد که اشکال نانوی این دو عنصر، سنجه‌های هماتوکریت، هموگلوبین، گبول قرمز، پروتئین کل سرم، آلبومین، لیپوپروتئین چگالی بالا و کلسترول را نسبت به اشکال معدنی بطور معنی داری بهبود می‌بخشند (05/0P<) و ماهیان تیمار 7 بالاترین مقادیر را در سنجه‌های هماتوکریت، هموگلوبین، گلبول قرمز، پروتئین کل سرم، آلبومین، گلوبولین، کلسترول، لیپوپروتئین چگالی بالا و تری‌گلیسرید نشان دادند (05/0P<). وضعیت آنتی‌اکسیدانی و پاسخ ایمنی نیز با افزودن آهن و مس در مقایسه با گروه تغذیه شده با خوراک شاهد بهبود یافت. نتایج نشان داد که افزودن شکل نانویی این دو عنصر به جیره غذایی منجر به بهبود معنی‌دار سیستم دفاع آنتی اکسیدانی (GPx، SOD، CAT) و فعالیت باکتری‌کشی سرم نسبت به تیمارهای تغذیه شده با شکل معدنی می‌شود. همچنین نتایج نشان داد که استفاده همزمان شکل نانویی این دو عنصر بسیار موثرتر از دیگر تیمارها منجر به بهبود معنی‌دار سنجه‌های MDA، GPx، SOD، CAT، C3، ACH50 و فعالیت باکتری کشی سرم می‌گردد (05/0P<). بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که استفاده از دو عنصر آهن و مس به ترتیب به میزان 150 و 3 میلی گرم بر کیلوگرم جیره در شکل نانوئی و به صورت همزمان بسیار موثرتر از استفاده از شکل معدنی و یا نانویی تکی آن‌ها در بهبود رشد، سنجه‌های خونی، سیستم دفاع آنتی اکسیدانی و ایمنی در ماهی سفیدک سیستان عمل می‌نماید.

آرسنیک در ترکیبات مختلف آلی و معدنی، موجب ایجاد سمیت در موجودات آبزی می شود. نانوذرات هم در آب و هم در رسوبات می تواند با آلاینده های دیگر در تعامل باشد. افزایش تولید و استفاده از نانوذرات با انتشار به محیط آبی می تواند یک تهدید برای موجودات آبزی محسوب می شود. هدف از این مطالعه بررسی سمیت آرسنیک (III) و نانوذرات سیلیس هریک به تنهایی و همچنین به صورت همزمان بر ماهی گورخری (Danio rerio) به عنوان آبزی مدل بود. نتایج به دست آمده از سمیت حاد آرسنیک و نانو ذرات سیلیس به تنهایی با استفاده از نرم افزار EPA Probit Analysis نسخه 5/1 (منتشر شده توسط سازمان حفظ محیط زیست آمریکا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت بررسی اثر همزمان متغیرها از طراحی آماری با استفاده از نرم افزار Design Expert نسخه 7 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد در تیمارهایی با غلظت های 1 تا 5 میلی گرم بر لیتر آرسنیک، پس از گذشت 96 ساعت هیچ تلفاتی مشاهده نشد. در غلظت های 1 تا 100 میلی گرم بر لیتر نانوذرات سیلیس پس از گذشت 96 ساعت تلفات ماهی ها صفر بود. مقدار ضریب تبیین (R2) برای برازش داده های تجربی و داده های بدست آمده از مدل در 24 ساعت، 48 ساعت، 72 ساعت و 96 ساعت به ترتیب 564/0، 496/0، 905/0 و 900/0 به دست آمد که نشان دهنده سازگاری نسبی داده های واقعی و پیش بینی شده توسط مدل است. شرایط بهینه برای نانوذرات سیلیس و آرسنیک (کمترین میزان سمیت همزمان در دامنه غلظت مورد بررسی متغیرها) به ترتیب 19/87 و 7 میلی گرم بر لیتر و مطلوبیت مدل780/0 به دست آمد. با توجه به نتایج حاصل، آرسنیک برای ماهی گورخری سمی است، لذا وجود ماده در غلظت های بسیار پایین در محیط زیست می تواند باعث تلفات شدید جانداران آبزی شود. از سوی دیگر نانوذرات سیلیس به تنهایی سمیت حاد بر گونه مورد مطالعه نشان نداد و به صورت همزمان نیز با افزایش دوز، درجه سمیت آرسنیک تا حدودی کاهش یافت.

تولید تجاری ماهیان ایجاب می کند که کیفیت مواد تناسلی در ماهیان مولد ارزیابی شده و قابلیت لقاح مصنوعی در آنها افزایش یابد. در مطالعه حاضر اثر تغذیه با منابع مختلف مکمل روی بر شاخص های کیفی اسپرم ماهی قزل آلای رنگین کمان بررسی شد. تعداد 108 قطعه ماهی مولد نر از بین مولدین مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی شهید مطهری یاسوج انتخاب شد. تیمارهای غذایی طی 16 هفته تحقیق شامل (1) مولدین نر تغذیه شده با جیره حاوی 40 میلی گرم در کیلوگرم مکمل روی معدنی، (2) مولدین نر تغذیه شده با جیره حاوی 40 میلی گرم در کیلوگرم نانو ذره روی، (3) مولدین نر تغذیه شده با جیره حاوی 40 میلی گرم در کیلوگرم روی آلی، (4) مولدین تغذیه شده با غذای فاقد مکمل روی (کنترل) بود. بعد از ارزیابی کمیت و کیفیت اسپرم، عملیات تکثیر و لقاح برای گروه های مختلف با استفاده از تخمک های ماده شاهد انجام شد. بیشترین درصد لقاح، چشم زدگی و تفریخ تخم مربوط به مولدین نر قزل آلای رنگین کمان تغذیه شده با مکمل حاوی 40 میلی گرم در کیلوگرم روی معدنی بود. غلظت، حجم، زمان تحرک و درصد اسپرماتوکریت اسپرم ها در کلیه تیمارهایی که با مکمل حاوی روی تغذیه شده بودند بیشتر از ماهیانی بود که در جیره آنها مکمل روی به کار برده نشده بود و بازماندگی نتاج تا وزن 1 گرم در تیمار تغذیه شده با مکمل روی معدنی بیشتر از سایر گروهها بود (05/0>P). کمترین میزان آنزیم های AST ، ALT، LDH و SOD و بیشترین میزان یون های منیزیم و کلسیم در تیمار یک گزارش شد که با سایر تیمارها اختلاف نشان داد (05/0>P). کمترین میزان کلسترول، اوره، گلوکز و پروتئین کل در تیمار یک مشاهده گردید که فقط مقادیر گلوکز و پروتئین کل در بین تیمارها اختلاف نشان داد (05/0>P). در مجموع، با توجه به نقش کاهشی روی معدنی در مقادیر ترانس آمینازها و نقش افزایشی آن در مقادیر ترکیبات غیرآلی منیزیم و کلسیم در پلاسمای سمینال، این ریز مغذی ضروری می تواند به عنوان کاندیدای مناسبی برای تحقیقات بیشتر در جهت بهبود کیفیت اسپرم مولدین نر قزل آلای رنگین کمان از طریق افزودن به جیره غذایی در نظر گرفته شود.

در این پژوهش تغذیه با هفت جیره خوراکی شامل گروه شاهد، جیره های غذایی حاوی کورکومین، زردچوبه، نانو ذرات سیلیس، نانو ذرات سیلیس حاوی کورکومین، نانو ذرات زئولیت و نانو ذرات زئولیت حاوی کورکومین بر روی ماهیان کپور معمولی با میانگین وزنی 26 گرم به مدت 60 روز آزمایش گردید و پس از پایان دوره تغذیه 5 عدد از ماهی ها به صورت تصادفی در معرض نانو ذرات نقره به مدت 96 ساعت قرار گرفتند. از لحاظ شاخص کبدی، فاکتور وضعیت، درصد پروتئین، چربی، رطوبت، خاکستر، میزان گلوکز، کلسترول و پروتئین کل پلاسمای خون پس از پایان دوره تغذیه و از نظر میزان فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پر اکسیداز پس از رویا رویی با نانو ذرات نقره تفاوت معنی داری مشاهده نشد (05/0P). کمترین میزان فعالیت کاتالاز در تیمار تغذیه شده با خوراک شاهد رویارویی داده شده با نانو ذرات نقره و بیشترین فعالیت آن در تیمارهای تغذیه شده با پودر زردچوبه، کورکومین و نانو ذرات زئولیت حاوی کورکومین مشاهده شد. بر اساس نتایج افزودن پودر زردچوبه به جیره غذایی ماهیان کپور باعث بهبود برخی از شاخص های رشد می شود، همچنین افزودن اشکال مختلف کورکومین باعث بهبود برخی از شاخص های بیوشیمیایی و کاهش انباشت زیستی نقره و میزان MDA پس از رویارویی با نانو ذرات نقره می شود. جهت افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی به بررسی بیشتری در مورد افزودن اشکال مختلف کورکومین بر استرس اکسیداتیو ناشی از رویارویی با نانو ذرات نقره در جیره ماهیان کپور معمولی نیاز می باشد.

در این پژوهش تغذیه با چهار جیره خوراکی شامل گروه شاهد، جیره های محتوی زردچوبه، کورکومین و نانومیسل های حاوی کورکومین در طرح کاملاً تصادفی بر روی ماهیان کپور معمولی با وزن آغازین 26 گرم به مدت 60 روز آزمایش گردید. پس از پایان دوره تغذیه پنج عدد ماهی از هر آکواریوم به مدت 96 ساعت در معرض نانو ذرات نقره قرار گرفتند. از لحاظ ضریب رشد ویژه، درصد رطوبت، میزان گلوکز، کلسترول و پروتئین کل پلاسمای خون در پایان دوره تغذیه، و از لحاظ میزان فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز پس از رویارویی با نانو ذرات نقره تفاوت معنی داری با گروه شاهد مشاهده نشد (05/0P). بر اساس نتایج، اشکال مختلف کورکومین برخی از شاخص های رشد را بهبود بخشید و با افزودن اشکال مختلف کورکومین به جیره غذایی و پس از رویارویی با نانو ذرات نقره میزان GPT و MDA کاهش یافت. همچنین، با افزودن کورکومین به جیره غذایی و پس از رویارویی با نانو ذرات نقره میزان GOT کاهش و با افزودن کورکومین و زردچوبه و پس از رویارویی با نانو ذرات نقره فعالیت آنزیم کاتالاز افزایش یافت؛ علاوه بر این، افزودن کورکومین و نانومیسل های حاوی کورکومین موجب کاهش انباشت زیستی نقره در بافت کبد ماهیان گردید. جهت افزایش توان دفاع آنتی اکسیدانی نیاز به بررسی بیش تر در مورد افزودن اشکال مختلف کورکومین بر استرس اکسیداتیو ناشی از نانو ذرات نقره در جیره ماهیان کپور معمولی می باشد.

امروزه تقاضا برای تولید غذاهای دریایی در حال افزایش است و این موضوع نیازمند سیستم های تولید کارآمدتر می باشد. عدم توجه به پیشگیری و کنترل بیماری های باکتریایی می تواند خسارات جبران ناپذیری را در آبزی پروری در پی داشته باشد. هدف اصلی از این پژوهش، مقایسه کاربرد غیرمستقیم نانو ذرات اکسید روی در مقایسه با نانو ذرات نقره در کنترل باکتری Aeromonas hydrophila در طی دوره 44 روزه نگهداری ماهی کپور معمولی بود. همچنین میزان رهایش ترکیبات روی و نقره از فیلترها و میزان انباشت زیستی نانو مواد در بافت های کبد و آبشش ماهیان مورد بررسی قرار گرفت. سنتز نانو ذرات اکسید روی به روش رسوب دهی و سنتز نانو ذرات نقره به روش کاهش شیمیایی انجام شد. ویژگی های زئولیت پوشش یافته با نانو ذرات اکسید روی (به دو روش) و نانو ذرات نقره با استفاده از آنالیز میکروسکوپ الکترونی پیمایش گر و طیف سنجی پراش انرژی پرتو ایکس سنجیده شد. ویژگی ضد میکروبی فیلترهای زئولیتی محتوی نانو ذرات اکسید روی و نانو ذرات نقره توسط آزمایش های تعیین ناحیه بازدارندگی، بازدارندگی داخل لوله و بررسی کارایی فیلتر مدیاها در شرایط عدم حضور ماهی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی ویژگی ضد میکروبی فیلتر مدیاها نشان داد که فیلترهای محتوی نانو ذرات اکسید روی (به هر دو روش) و نانو ذرات نقره دارای قدرت بازدارندگی می باشند اما بازدارندگی فیلتر محتوی نانو ذرات نقره از رشد باکتری A. hydrophila بیش تر بود. نتایج بررسی کارایی فیلترهای مذکور در کنترل بیماری های عفونی ناشی از باکتری A. hydrophila در سیستم پرورش ماهی کپور معمولی نشان داد که در گروه فیلتر زئولیتی پوشش یافته با نانو ذرات اکسید روی، بیش از 50 درصد تلفات مشاهده شد. در حالی که در گروه فیلتر زئولیتی پوشش یافته با نانو ذرات نقره در مقایسه با دیگر تیمارها به طور قابل توجهی میزان تلفات کاهش یافت. نتایج بررسی میزان رهایش نانو مواد از فیلترها در آب نشان داد که طی مرور زمان ترکیبات روی و نقره از فیلترها رها می شود. همچنین نتایج نشان داد که روی در بافت کبد ماهیان گروه فیلتر زئولیتی پوشش یافته به طور معنی داری تجمع یافته بود. همینطور انباشت زیستی نقره در بدن ماهیان نگهداری شده در گروه فیلتر زئولیتی محتوی نقره به طور معنی داری بیش تر از گروه شاهد بود. با توجه به نتایج بدست آمده از این مطالعه، است

فن آوری نانو علم رو به رشدی است که کاربرد آن در زندگی روزبه روز بیشتر گسترش می یابد و درنتیجه احتمال آزادسازی نانو مواد به محیط آبی از مشکلات جدید محیط زیستی به شمار می رود. به علت رهایش عمدی و یا تصادفی نانو ذرات، رویارویی موجودات آبزی با نانو مواد روزبه روز بیشتر می شود، بنابراین شناخت اثرات احتمالی نانو مواد بر آبزیان از اهمیت زیادی برخوردار است. علاوه بر سمیت ذاتی که نانو مواد برای موجودات دارند، رویارویی هم زمان آن ها با سایر آلاینده ها می تواند سبب کاهش یا افزایش سمیت شود. در این پژوهش از ماهی کپور معمولی برای ارزیابی سمیت حاد و سمیت مزمن نانو ذرات نقره به تنهایی و نیز اثر متقابل نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و نانو ذرات نقره استفاده شد. بر اساس استاندارد شماره 203 سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD)، ارزیابی سمیت حاد به مدت 96 ساعت صورت گرفت و نتایج آن توسط نرم افزار پروبیت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج سمیت حاد نشان داد که نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم، سمیت نانو ذرات نقره را افزایش داده و سبب افزایش مرگ و میر شدند. همچنین آزمون سمیت مزمن شامل 10 روز دوره رویارویی و 10 روز دوره بهبود و بر اساس استاندارد شماره 204 سازمان توسعه و همکاری اقتصادی صورت گرفت. در دوره رویارویی آسیب های بافت شناسی در حضور نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بسیار شدیدتر بود و هایپرپلاژی، هایپرتروفی، جدا شدن سلول های پوششی از رشته های ثانویه و جوش خوردگی لاملا از رایج ترین آسیب ها بودند که پس از دوره بهبود این علائم تا حدودی کاهش یافتند. در اندازه گیری های رشته های اولیه و ثانویه نشان داده شد که عرض رشته های اولیه و ثانویه در رویارویی همزمان نانو ذرات نقره و دی اکسید تیتانیوم به ویژه در غلظت بالا بیش ترین افزایش را دارد؛ پس از دوره بهبود نیز عرض رشته های اولیه و ثانویه به شدت کاهش یافت و طول رشته های ثانویه نیز افزایش یافتند. همچنین نتایج انباشت زیستی نشان دادند که در رویارویی همزمان نانو ذرات نقره و دی اکسید تیتانیوم، انباشت نقره در بافت کبد و روده افزایش یافت و پس از دوره بهبود نیز انباشت زیستی به ویژه در بافت های روده و کبد کاهش یافت. در محاسبات شاخص وضعیت و شاخص کبدی نیز در دوره رویارویی کمترین میزان مربوط به رویارویی همزمان نانو ذرات نقره و دی اکسید تیتانیوم بود، همچنین محاسبه شاخص ا

در این پژوهش ماهیان انگشت قد قزل آلای رنگین کمان تحت تاثیر منابع مختلف سلنیوم (نانویی، آلی و معدنی) و کورکومین قرار گرفتند، هشت جیره ی غذایی شامل گروه شاهد، جیره محتوی کورکومین، جیره محتوی نانو ذرات سلنیوم، جیره محتوی سلنیوم آلی، جیره محتوی سلنیت سدیم، جیره محتوی مخلوط نانو ذرات سلنیوم با کورکومین، جیره محتوی مخلوط سلنیوم آلی با کورکومین و جیره محتوی مخلوط سلنیت سدیم با کورکومین (دوزهای سلنیوم و کورکومین به ترتیب 1 و 400 میلی گرم در هرکیلوگرم غذا)، در طرح کاملا تصادفی بر روی ماهیان با وزن آغازین 49/1±33/14 گرم به مدت 45 روز آزمایش گردید. از لحاظ شاخص های رشد و بازماندگی، بین نرخ رشد ویژه روزانه، شاخص کبدی، ضریب چاقی، درصد بازماندگی، ضریب تبدیل غذایی، میزان چربی و خاکستر تفاوت معنی داری با گروه شاهد مشاهده نشد (P>0.05). بیش ترین افزایش وزن در تیمار ترکیبی نانو ذرات سلنیوم با کورکومین و کم ترین آن مربوط به تیمار کورکومین بود (P<0.05). ماهیان تغذیه شده با مخلوط سلنیت سدیم با کورکومین بهترین کیفیت لاشه را داشتند، بیش ترین میزان لیزوزیم در تیمار کورکومین، بیش ترین میزان کمپلمان (ACH50) در تیمار ترکیبی سلنیوم آلی با کورکومین و بیش ترین میزان فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز در ترکیب نانو ذرات سلنیوم با کورکومین مشاهده شد (P<0.05). بر اساس نتایج، مکمل سلنیوم و کورکومین برخی شاخص های رشد را بهبود بخشید، ترکیب کورکومین با سلنیوم آلی سبب افزایش سیستم ایمنی شد، ترکیب سلنیوم معدنی با کورکومین موجب بهبود کیفیت لاشه گردید و با افزودن منابع مختلف سلنیوم (نانویی، آلی و معدنی) همراه با کورکومین به جیره ی غذایی، میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز افزایش یافت و جهت افزایش توان دفاع آنتی اکسیدانی نیاز به بررسی بیش تر در مورد هم افزایی مکمل سلنیوم (نانویی، آلی و معدنی) و کورکومین در جیره ی ماهی قزل آلای رنگین کمان می باشد.

در این مطالعه هدف اصلی طراحی و ساخت فیلتر تصفیه آب آشامیدنی مبتنی بر مواد نانو ساختار جهت حذف سختی، فلزات سنگین و میکروارگانیسم ها می باشد. در این راستا زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت جهت حذف سختی از آب آشامیدنی در دو سیستم ناپیوسته و پیوسته مورد استفاده قرار گرفت. در ادامه از نانو ذرات نقره تثبیت شده بر روی زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت به عنوان عامل ضد باکتریایی استفاده شد و اثر ضدباکتریایی آن در حذف باکتری گرم منفی اشرشیاکلی و گرم مثبت استافیلوکوکوس اورئوس از آب آشامیدنی مورد بررسی قرار گرفت. عملکرد ضد باکتری به سه روش محدوده بازدارندگی رشد، بازدارندگی داخل لوله و در سیستم پیوسته بررسی شد. در ادامه ماده میان حفره سیلیکاتی MCM-41 با استفاده از سیلیس استخراج شده از پوسته برنج سنتز و با استفاده از گروه عاملی3 –آمینوپروپیل تری متوکسی سیلان، آمین دار و در نهایت با استفاده از پودر تری کلریدآهن شش آبه آهن دار شد. در ادامه پودرMCM-41 آهن دار در سیستم ناپیوسته جهت حذف آرسنیک مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه گوی های شیشه ای پوشش داده شده با MCM-41 آهن دار برای حذف آرسنیک در سیستم پیوسته بررسی شد. شرایط بهینه برای جذب کلسیم، منیزیم، سختی کل و آرسنیک با استفاده از بهینه سازی عددی نرم افزار بدست آمد که برای کلسیم، منیزیم و سختی کل pH اولیه محلول 8، دوز جاذب g.L-1 12، غلظت اولیه کلسیم mg.L-1 50 و غلظت اولیه منیزیم mg.L-1 50.05، کارایی جذب برای کلسیم 38.43%، برای منیزیم 37.53% و برای سختی کل 38.09% و مطلوبیت 0.925 می باشد. همچنین برای آرسنیک pH اولیه محلول 5، دوز جاذب g.L-1 1.01، غلظت اولیه آرسنیک mg.L-1 25.88، کارایی جذب 88.54 و مطلوبیت 0.758 می باشد. بررسی سنتیک جذب نشان داد سرعت فرایند جذب کلسیم، منیزیم و سختی کل بر روی جاذب زئولیت کلینوپتیلولیت از مدل سنتیکی شبه مرتبه اول پیروی می کند. همچنین جذب آرسنیک بر روی جاذب MCM-41-NH2-Fe3+ از مدل سنتیکی شبه مرتبه دوم پیروی می کند. بررسی ایزوترم های جذب نشان داد که حذف کلسیم، منیزیم و سختی کل از مدل لانگمیر پیروی می کند و حذف آرسنیک از هر دو مدل لانگمیر و فروندلیچ پیروی می کند. بررسی ترمودینامیک جذب نشان داد که واکنش جذب کلسیم، منیزیم، سختی کل و آرسنیک گرماده (مقادیر ΔH° منفی) و برگشت ناپذیر (مقادیر ΔS°) می باشد. همچنین مقادیر ΔG° منفی بیانگر

با توجه به استفاده روز افزون از نانو ذرات نقره در طیف گسترده ای از محصولات مصرفی، بررسی اثرات بر جا مانده از این نانو ذرات بر محیط زیست بسیار مهم و قابل توجه است. هدف از این مطالعه بررسی سمیت نانو ذرات نقره در شرایط مختلف آزمون (نور، شوری، دما، حجم محیط رویارویی و هم خوردن یا ساکن بودن محیط رویارویی) و مراحل مختلف زندگی (اینستار I و II) ناپلی آرتمیا (Artemia salina) می باشد. بدین منظور ناپلی آرتمیا به مدت 48 ساعت در معرض غلظت های متفاوت (0، 5، 20، 40، 60، 80، 100 و 200 میلی گرم در لیتر) نانو ذرات نقره مورد آزمایش قرار گرفتند. در این میان برای تیمار حجم محیط رویارویی از غلظت های 0، 10، 30، 60، 75، 90، 170 و 200 میلی گرم در لیتر استفاده گردید. همچنین در این پژوهش سمیت یون نقره و دی کرومات پتاسیم در دو مرحله اینستار I و II ناپلی مورد مقایسه قرار گرفت و درصد تلفات بعد از 48 ساعت ثبت شد. آزمایشات به صورت سه تکرار برای هر تیمار انجام گرفت. بر اساس نتایج این مطالعه، در همه گروه های آزمایشی با افزایش غلظت، میزان تلفات افزایش یافت. در تیمار حجم ظرف، تلفات در بشر 100 میلی لیتری بالاتر از پلیت 10میلی لیتری بود. در بررسی تیمار شرایط نوری، به ترتیب بالاترین درصد تلفات در تاریکی کامل، روشنایی کامل، UV-A و دوره نوری (16:8، تاریکی:روشنایی) مشاهده شد. در گروه آزمایشی شوری های مختلف، با افزایش شوری از 25 به 30 و سپس 35 گرم در لیتر میزان تلفات کاهش یافت به طوری که بالاترین درصد تلفات در تیمار شوری 25 گرم در لیتر مشاهده گردید. بالاترین درصد تلفات در گروه آزمایشی دماهای 25 و 30 درجه سانتی گراد، مربوط به دمای 30 درجه سانتی گراد بود ونشان داده شد که با افزایش دما میزان تلفات نیز افزایش می یابد. همچنین بررسی تیمارهای مورد آزمایش در شرایط شیک و بدون شیک نشان دهنده درصد تلفات بالاتر تیمار شیک شده نسبت به گروهی بود که در شرایط بدون شیک قرار داشتند. نتایج این مطالعه همچنین نشان داد که سمیت یون نقره در مرحله اینستار II ناپلی آرتمیا بالاتر از اینستار I بود در حالی که در محاسبه درصد تلفات حاصل از دی کرومات پتاسیم در دو مرحله از زندگی این موجود مشخص شد که اینستار I تلفات بالاتری را نسبت به اینستار II نشان می دهد. همچنین مقایسه سمیت نانو ذرات نقره و یون نقره در دو مرحله از زندگی آرتمیا نشان داد که

هدف از انجام این مطالعه بررسی امکان جایگزینی نانو ذرات روی در جیره غذایی لارو ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) و مقایسه اثر آن با اشکال آلی و معدنی عنصر روی بوده است. جهت انجام این آزمایش تعداد 3240 قطعه لارو ماهی قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزنی 3/82 میلی گرم به طور تصادفی در چهار گروه (هر گروه سه تکرار) تقسیم و به مدت 70 روز تغذیه شدند. در این پژوهش روی آلی (Zn-plex) روی معدنی (ZnSO4) و نانو ذرات اکسید روی (ZnO) به میزان 50 میلی گرم در کیلوگرم به جیره پایه اضافه شد. نمونه برداری در پایان دوره آزمایش جهت محاسبه شاخص های رشد، شاخص های تغذیه ای، آنالیز لاشه و سنجش میزان انباشت زیستی عنصر روی صورت گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که افزودن مکمل روی به جیره لارو ماهی قزل آلای رنگین کمان افزایش معنی داری را در میانگین وزن نهایی ایجاد کرده است. کمترین میزان میانگین وزن نهایی در گروه شاهد (بدون مکمل روی) بود، که به طور معنی داری با دیگر گروه ها تفاوت داشت. افزودن عنصر روی در اشکال آلی و معدنی و نانویی به جیره غذایی لارو ماهی قزل آلای رنگین کمان باعث افزایش وزن بدن شد به مقداری شد که اختلاف معنی داری با گروه شاهد داشت. تمام گروه های مورد بررسی ماهیان تغذیه شده با اشکال مختلف آلی، معدنی و نانویی عنصر روی از نظر ضریب رشد ویژه اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشتند. با توجه به نتایج به دست آمده از این مطالعه، به نظر می رسد اضافه کردن 50 میلی گرم در کیلوگرم از هر یک از اشکال مکمل روی بتواند سبب بهبود شاخص های زیستی لارو ماهیان قزل آلای رنگین کمان گردد.

هدف از انجام این پژوهش طراحی و ساخت فیلترهای پوشش یافته با نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم با قابلیت حذف ترکیبات نیتروژنی از آب سیستم های پرورش ماهی بود. پس از ساخت مواد بستر فیلتر(گوی های شیشه ای پوشش یافته با نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و گوی های شیشه ای پوشش یافته با ترکیب نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و نانو ذرات اکسید روی)، بررسی کیفیت پوشش دهی نانو ذرات بر روی گوی های شیشه ای با روش های SEM، بررسی کیفیت پودر نانو ذرات مورد استفاده با روش EDX و بررسی بهترین دمای کلسینه کردن برای پایداری فرم آناتازی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم توسط روش XRD صورت گرفت. بررسی کارایی فیلتر های طراحی شده به منظور حذف ترکیبات نیتروژنی در مرحله اول بدون حضور ماهی طی 72 ساعت انجام گرفت که پس از بدست آمدن نتایج، در مرحله بعدی بررسی فیلترها طی 44 روز با حضور ماهی انجام شد. نتایج بدست آمده در مرحله بدون حضور ماهی نشان دهنده قابلیت بالای حذف ترکیبات نیتروژنی توسط فیلترهای پوشش یافته با نانو ذرات بود که در این رابطه کارایی فیلتر پوشش یافته با ترکیب نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و نانو ذرات اکسید روی بالاتر از کارایی فیلتر پوشش یافته با نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم به تنهایی بود. نتایج آزمایش فیلترها در حضور ماهی با نتایج مرحله بدون حضور ماهی کاملا متفاوت بود و میزان آمونیاک در فیلترهای دارای پوشش نانو ذرات بیشتر از فیلترهای گروه شاهد بود که این پدیده احتمالا به دلیل تجزیه غیرانتخابی مواد آلی تولید شده در سیستم توسط ماهیان، بوسیله سیستم فتوکاتالیستی فیلترها صورت گرفته است. در تایید این احتمال، اندازه گیری باقی مانده مواد آلی غیر محلول در پایان دوره آزمایش نشان داد که میزان مواد آلی در آکواریوم های گروه های شاهد حدود دو برابر آکواریوم های مجهز به فیلتر فتوکاتالیستی بود. جمع بندی نهایی موید آن است که با توجه به پیچیدگی سیستم های پرورش آبزیان و غیر انتخابی بودن سیستم فتوکاتالیستی در تجزیه ترکیبات موجود در سیستم، حذف کامل ترکیبات آلی غیر محلول قبل از ورود آب به سیستم فتوکاتالیستی احتمالا می تواند تاثیر بسزایی در عملکرد فیلترهای فتوکاتالیستی داشته باشد.

مقدمه و هدف: نانوذرات دی اکسید تیتانیوم و نانوذرات اکسید مس در بخش های مختلف از جمله کشاورزی، صنعتی و پزشکی مورد استفاده می شوند. این نانوذرات دارای اثرات بهداشتی بر روی انسان و دیگر جانداران می باشند، ولیکن مواجهه همزمان این نانوذرات می تواند آسیب های جدی-تری را به دنبال داشته باشد. از اینرو، هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر نانوذرات اکسید مس بر آسیب شناسی و تجمع زیستی بافت های ماهی کپور معمولی، ماهی مدل، در حضور نانوذرات دی-اکسید تیتانیوم در شرایط آزمایشگاهی می باشد. روش کار: در این مطالعه از یک غلظت غیرکشنده نانوذرات دی اکسید تیتانیوم (10 میلی گرم بر لیتر)، دو غلظت غیرکشنده نانوذرات اکسید مس (5/2 و 5 میلی گرم بر لیتر)، دو غلظت ترکیب نانوذرات دی اکسید تیتانیوم و نانوذرات اکسید مس (10 + 5/2 میلی گرم بر لیتر و 10 + 5 میلی گرم بر لیتر) به همراه گروه شاهد استفاده گردید. طول دوره آسیب شناسی بافتی به مدت 30 روز شامل دوره مواجهه (10 و 20 روز) و دوره بازیابی (10 روز) بوده که پس از پایان هر مرحله نمونه برداری انجام گرفت. به منظور انجام مطالعه بافت شناسی کلاسیک، نمونه ها پس از آماده سازی به روش هماتوکسیلین – ائوزین رنگ آمیزی شد. دوره تجمع زیستی نیز به مدت 30 روز شامل دو بخش تجمع زیستی (10 و 20 روز) و دفع (10 روز) نانوذرات بود که پس از هر مرحله بافت های آبشش، روده و کبد ماهی کپور نمونه برداری و جهت قرائت داده ها از دستگاه ICP-OES استفاده گردید. یافته ها: مهمترین آسیب های ایجاد شده در بافت آبشش شامل تلانژیکتازی مویرگی، آماس و تورم لاملای ثانویه، هایپرپلاژی، خمیدگی تیغه های ثانویه، چسپندگی لاملاها، و نکروز بوده است. همچنین آسیب های تشکیل واکوئل، پارگی در ساختار روده، افزایش تعداد سلول های قرمز، ادغام پرزهای روده، گسترش ساختار پرزهای روده، و نکروز در بافت روده ماهی کپور مشاهده شد. میزان شدت آسیب بافتی در حالت مواجهه همزمان نانوذرات دی اکسید تیتانیوم با نانوذرات اکسید مس شدیدتر از حالت مواجهه مجزای نانوذرات بوده است. همچنین میزان تجمع زیستی نانوذرات اکسید مس در بافت های آبشش، روده و کبد ماهی کپور در حضور نانوذرات دی اکسید تیانیوم روند افزایشی داشته است. نتیجه گیری: مطابق یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که حضور نانودرات دی اکسید تیتانیوم با نانوذرات اکسید مس اثرات افزایشی بر

در این مطالعه بررسی مقایسه ای اثرات زئولیت و پامیس در جذب آرسنیک از آب و کاهش تجمع آن در بافت عضله ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) انجام گرفت. ابتدا پیش از استفاده از مواد جاذب، میزان جذب آرسنیک توسط مواد جاذب در سیستم های ناپیوسته بررسی شد. ابتدا در یک محلول با حجم mL 100 و غلظت mg/L 100 آرسنیک با دوز جاذب g/L 3 قدرت جذب هر یک از جاذب ها تعیین گردید. دو گروه از جاذب های پامیس و زئولیت طبیعی (کلینوپتیولیت) در این فرآیند بررسی شدند که نتایج نشان داد که آماده سازی باعث کاهش کارایی جذب (R) و ظرفیت جذب در زئولیت و پامیس می شود، بنابراین در طول آزمایش از زئولیت و پامیس معمولی استفاده شد. سپس برای تعیین غلظت های حاد و مزمن آرسنیک در ماهی کپور معمولی LC50 در مدت 96 ساعت با استفاده از نسخه 5/1 نرم افزار EPA Probit Analysis (منتشر شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت انجام گرفت. نتایج به دست آمده LC50برای آرسنیک mg/L 48/9 به دست آمد. با استفاده از نتایج این آزمایش مقادیر حاد و تحت کشنده آرسنیک برای ماهی مورد آزمایش تعیین گردید. سپس قابلیت تجمع آرسنیک در بافت عضله ماهی کپور معمولی در حضور یا عدم حضور زئولیت و پامیس مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه برای رسیدن به بهترین شرایط جذب و هم چنین بررسی اثر متقابل متغیرهای مستقل از طراحی آماری ایجاد شده از نرم افزار (Design Expert.7.0) و به روش مطالعه سطح پاسخ (RSM) و طراحی اولیه ترکیبی مرکزی (CCD) استفاده گردید. متغیرهای مستقل شامل: غلظت آرسنیک، دوز جاذب زئولیت و پامیس هستند. هم چنین غلظت آرسنیک تجمع یافته در بافت عضله ماهی و غلظت آمونیاک آب به عنوان متغیر وابسته (پاسخ) مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی آماری هر یک از متغیرهای مستقل با متغیرهای وابسته از طریق آزمون ANOVA انجام گرفت. نتایج نشان داد که ضریب تبیین (R2) برای تجمع آرسنیک در حضور کلینوپتیلولیت در بافت عضله ماهی 528/0 و برای آمونیاک 913/0 به دست آمد و در حضور پامیس برای تجمع آرسنیک در بافت عضله ماهی 665/0 و برای آمونیاک 928/0 به دست آمد. با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق زئولیت بطور معنی داری سبب کاهش تجمع آرسنیک در عضلات می شوددر صورتی که کارایی پامیس در جذب آمونیاک از آب بطور معنی داری بیشتر از زئولیت است (5%>p ).

یکی از کاربردهای قابل پیش بینی فن آوری نانو در آبزی پروری، بهبود ساخت جیره های غذایی آبزیان می باشد. هدف از این مطالعه بررسی امکان جایگزینی اشکال آلی و معدنی عنصر روی در خوراک ماهیان نوجوان کپور معمولی (Cyprinus carpio) با نانوذرات اکسید روی بود. بدین منظور کپور ماهیانی با میانگین وزن 07/2±26/25 گرم به مدت دو ماه با چهار سطح (0، 30، 100 و 500 میلی گرم در هر کیلوگرم جیره) از اشکال مختلف مکمل افزوده شده ی عنصر روی (نانو ذرات روی، روی آلی و روی معدنی) تغذیه شدند. نمونه برداری در پایان دوره آزمایش جهت محاسبه شاخص های رشد، شاخص های تغذیه ای، آنالیز لاشه، سنجش میزان انباشت زیستی عنصر روی و آنالیز های بیوشیمیایی پلاسما صورت گرفت. بر اساس نتایج این مطالعه، افزودن 100 میلی گرم در کیلوگرم روی معدنی، 30 تا 100 میلی گرم در کیلوگرم روی آلی و 100 تا 500 میلی گرم در کیلوگرم روی نانویی می تواند اثر مثبت و یکسانی بر میانگین نرخ رشد ویژه این ماهیان داشته باشد. از طرفی درصد افزایش وزن بدن، شاخص وضعیت، شاخص های تغذیه، میزان پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت لاشه تفاوت معنی داری را در میان گروه های مورد مطالعه نشان ندادند. ماهیان تغذیه شده با دوز 500 میلی گرم در کیلوگرم اشکال مختلف عنصر روی به طور معنی داری بیشترین میزان انباشت زیستی روی را در مقایسه با گروه شاهد نشان دادند. ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی دوز 500 میلی گرم در کیلوگرم اشکال نانویی و آلی عنصر روی بیشترین سطح فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز و آلکالین فسفاتاز را نشان دادند که با گروه شاهد و گروه تغذیه شده با جیره حاوی دوز های 30 و 100 میلی گرم در کیلوگرم اشکال نانویی و آلی اختلاف معنی داری را نشان دادند؛ اما گروه تغذیه شده با جیره حاوی 500 میلی گرم در کیلوگرم روی معدنی اختلاف معنی داری را در فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز و آلکالین فسفاتاز با گروه شاهد نشان نداد. فعالیت آنزیم کربنیک انیدراز در ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی دوز 500 میلی گرم در کیلوگرم اشکال مختلف عنصر روی در کمترین سطح بوده و اختلاف معنی داری را با گروه شاهد نشان داد. با توجه به نتایج به دست آمده از این مطالعه، به نظر می رسد اضافه کردن 30 تا 100 میلی گرم در کیلوگرم از هر یک از اشکال مکمل روی بتواند سبب بهبود شاخص های زیستی ماهیان نوجوان کپور معمولی گردد.

القای پلی پلوییدی (تریپلوییدی و تتراپلوییدی) امروزه در آبزی پروری برای تولید ماهیان عقیم مورد استفاده قرار میگیرد. این تغییرات کروموزومی همواره با تغییرات زیستی در ماهیان همراه می باشد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثرات تریپلوییدی و تتراپلوییدی بر پروتئوم قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) در مراحل ابتدایی رشد و تکامل (تخم لقاح یافته، تخم چشم زده و بچه ماهی نورس) و همچنین پروفایل اسیدهای چرب عضله در بچه ماهی نورس بود. علاوه بر این، تغییرات پروتئوم آلوین های دیپلویید و تریپلویید که دارای بدشکلی در ستون فقرات بودند نیز مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه از 8 مولد ماده و 6 مولد نر استفاده شد. محصولات تناسلی حاصل از مولدین به منظور حذف اثرات فردی با هم مخلوط شدند. این آزمایش دارای سه تیمار و هر تیمار دارای سه تکرار بود. برای القای تریپلوییدی از شوک دمایی، 10 دقیقه بعد از لقاح با دمای˚C28 به مدت 10 دقیقه و برای القای تتراپلوییدی، 350 دقیقه بعد از لقاح با دمای˚C28 به مدت 10 دقیقه استفاده شد. از تخم هایی که تحت تاثیر هیچ گونه شوکی قرار نگرفتند به عنوان گروه شاهد، استفاده شد. تخم های متعلق به سه تیمار تحت شرایط طبیعی در دمای ˚C11-10 دوران انکوباسیون را سپری و تا مرحله بچه ماهی نورس پرورش داده شدند. بعد از شروع تغذیه فعال از غذای بیومار معادل 7 درصد وزن بدن و 12 بار در روز برای تغذیه ماهیان استفاده شد. در مرحله تخم لقاح یافته برای گروه تحت شوک زودهنگام نمونه گیری برای بررسی پروتئوم 90 دقیقه بعد از لقاح و برای شوک دیرهنگام 390 دقیقه بعد از لقاح صورت گرفت. برای مرحله تخم چشم زده و بچه ماهی نورس به ترتیب برای تمام تیمارها 18 و 76 روز بعد از لقاح و برای بررسی بدشکلی 5 روز بعد از تخم گشایی نمونه گرفته شد. نتایج نشان داد در این آزمایش درصد القای پلی پلوییدی در تیمار تریپلوییدی (1±1/87) و در تیمار تتراپلوییدی (2±21/68) بود که با اندازه گیری ابعاد گلبول های قرمز به دست آمد. نرخ زنده مانی از لقاح تا شنای فعال بطور معناداری در تیمار تتراپلویید نسبت به دو تیمار دیگر کمتر بود (05/0p<) و بیشترین وزن نهایی در گروه تتراپلویید دیده شد که بالاتر از دو گروه دیگر بود (05/0p<). در تخم لقاح یافته تخت اثر شوک زودهنگام 14 پروتئین که همه ویتلوژنین بودند روند کاهشی داشتند. در تخم چشم زده از میان پ

در بسیاری از نقاط جهان، صنعت تکثیر و پرورش میگو بوسیله بیماری ها بویژه بیماری های ویروسی و باکتریایی دچار مشکل گردیده است. گونه های باکتری جنس ویبریو به طور غالب باعث مرگ و میر در تفریخگاه ها و استخرهای پرورشی میگو می شوند. در طی سال های اخیر، استفاده از فناوری نانو در پیشگیری و درمان بیماری ها مورد توجه قرار گرفته است. نانو ذرات نقره کلوئیدی دارای خاصیت ضد میکروبی می باشند، اما استفاده مستقیم از آنها ممکن است باعث بروز اثرات نامساعد بر محیط زیست و موجودات آبزی گردد. در پژوهش حاضر به جای استقاده مستقیم از نانو ذرات نقره، از دانه های سیلیسی پوشش داده شده با نانو ذرات نقره به عنوان یک روش موثر و جدید در حذف باکتری بیماریزای ویبریو درخشنده Vibrio sp. Persian1 از آب دریا در شرایط آزمایشگاهی (invitro)، شرایط عدم حضور میگو و حضور میگو استفاده گردید. در ابتدا دانه های سیلیسی پوشش داده شده با نانو ذرات نقره به عنوان ماده ضد باکتریایی بر علیه باکتری Vibrio sp. Persian1 تهیه شدند. بدین منظور، سطوح دانه های سیلیسی با ترکیبات آمینی با درصد نیتروژن بالا شامل 3-aminopropyltriethoxysilane (APTES) با دو غلظت مختلف 5/0 و 1 میلی مول به ازاء هر گرم دانه سیلیسی، سیانوریک کلراید و تترا اتیلن پنتاآمین اصلاح شده و سپس نانو ذرات نقره با استفاده از غلظت های مختلف نیترات نقره (5/0، 1 و 2 میلی مول به ازاء هر گرم دانه سیلیسی) با روش کاهش شیمیایی تثبیت گردیدند. ویژگی های ساختاری و سطحی بسترهای سیلیسی پوشش یافته با غلظت های مختلف نانو ذرات نقره با استفاده از روش های TEM، FE-SEM/EDS،XRD ، FT-IR و آنالیز شیمیایی آنها با دستگاه ICP-OES مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه آزمایش محدوده بازدارندگی رشد نشان داد که همه بسترهای سیلیس- نانو ذرات نقره دارای تاثیر ضد باکتریایی بر علیه باکتری Vibrio sp. Persian1 هستند. علاوه بر این، نتایج آزمایش بازدارندگی داخل لوله نشان داد که 100% باکتری مذکور بعد از 2 ساعت تماس با بسترهای سیلیس- نانو ذرات نقره از بین می روند. با توجه به نتایج بدست آمده از آزمایش های مرحله قبل، بستر سیلیسی پوشش داده شده با نانو ذرات نقره با بکارگیری غلظت 5/0 میلی مول APTES و 5/0 میلی مول نیترات نقره، انتخاب و جهت طراحی و ساخت فیلتر حاوی نانو ذرات نقره استفاده گردید. کارایی دو نوع فیلتر مختلف در ش

مطالعات آزمایشگاهی اخیر در بی مهرگان و ماهی ها نشان می دهد که مواجهه در معرض نانوذرات می تواند اثرات مضر داشته باشد. از آنجا که داده های زیادی برای بررسی اثرات نانوذرات در حیات وحش دریایی، در دسترس نیست، اثرات سم شناسی ناشی از مواجهه با نانوذرات باید بیشتر با استفاده از آزمون های آزمایشگاهی و مطالعات میدانی بررسی شود. در این مطالعه، اثر سمیت آبی آترازین و نانوذرات TiO2 و همچنین اثر سمیت آترازین در حضور نانوذرات TiO2 بر آرتمیا سالینا طی آزمون در معرض قرارگیری 48 ساعته در شرایط نوری مختلف شامل؛ دوره تناوبی نور-تاریکی (16:8)، نور مرئی کامل، تاریکی کامل و پیش تابش با نور فرابنفش مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده مشخص گردید که نانوذرات TiO2 در هیچ یک از شرایط نوری سمیت قابل توجهی بر آرتمیا سالینا نداشتند. بیشترین میزان سمیت آترازین در شرایط نوری مختلف به ترتیب نزولی تحت پیش تابش با نور فرابنفش، تاریکی کامل، تناوب تاریکی و نور مرئی و نور مرئی کامل بود، که مقادیر LC50 برای آنها به ترتیب 73/6، 29/23، 35/26 و 00/30 به دست آمد که تفاوت آماری معنی دار با یکدیگر داشتند. در واقع این نتایج حاکی از تخریب فتوکاتالیستی آترازین تحت نور فرابنفش و ایجاد محصولات تخریب با میزان سمیت شدیدتر از آترازین بود. در ادامه مطالعه هنگامی که به غلظت های مختلف آترازین، به مقدار 10 میلی گرم در لیتر نانوذرات TiO2 اضافه شد، بیشترین میزان سمیت در شرایط نوری مختلف به ترتیب نزولی تحت پیش تابش با نور فرابنفش، تناوب تاریکی و نور مرئی، تاریکی کامل و نور مرئی کامل بود، که مقادیر LC50 برای آن ها نیز به ترتیب 79/6، 21/19، 11/24 و 00/27 محاسبه گردید که نشانگر تفاوت آماری معنی دار در شرایط نور مرئی و تناوب تاریکی و نور مرئی نسبت به شرایط عدم حضور نانوذرات دی اکسیدتیتانیوم بود. این نتایج نیز نشان داد که حضور نانوذرات TiO2 در محلول آلوده به آترازین باعث افزایش سمیت آترازین و بالا رفتن تلفات گونه آزمون در شرایط حضور نور مرئی در محیط شده است، که به دلیل فعالیت نوری نانوذرات و همچنین ورود راحت تر آترازین به بدن آرتمیا سالینا به واسطه وجود نانوذرات بوده است. بنابراین به عنوان یک نتیجه از این مطالعه می توان گفت که بایستی به ارتباط نانومواد و به خصوص نانوذرات نوری با سایر آلاینده ها برای ارزیابی خطر این موا

فناوری نانو امروز با سرعت در حال رشد است و نانوذرات به عنوان اجزای اصلی این علم به مقدار زیادی تولید می شوند و به طبع آن، نگرانی در مورد خطرات زیست محیطی و اثرات آنها بر روی موجودات آبزی وجود دارد. نانوذرات مهندسی شده جزو فلزات بوده و به عنوان یک گروه مهم و جدید از این مواد محسوب می شوند و اغلب از یک فلز، اکسیدهای فلزی یا ترکیبی از مواد ساخته می شوند. هدف از این پژوهش بررسی میزان سمیت، در غلظتهای مختلف نانوذرات آهن بوده است. نانو ذرات آهن به عنوان عنصر ایجاد کننده تضاد در رزونانس مغناطیسی هسته و همچنین گرمادرمانی سلول های سرطانی کاربرد دارند. بدین منظور بچه ماهیان کپور معمولی در معرض غلظت های 0، 10، 30 و 50 میلیگرم در لیتر نانوذره آهن قرار گرفتند. نمونه برداری در روزهای 0، 1، 7 و 14 انجام شد. آنزیم های آنتی اکسیدانی سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز در بافت های کبد و آبشش و میزان پراکسیداسیون چربی به عنوان شاخص استرس اکسیداتیو مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد که قرار گیری در معرض نانوذرات آهن منجر به افزایش معنی دار میزان پراکسیداسیون چربی و تغییر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیداسیونی با گذاشت زمان می شود.

اثر در معرض قرار گرفتن همزمان فاز محلول نفت خام و نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم تحت تابش فرابنفش و تاریکی با هدف بررسی آسیب های خون شناسی در کپور معمولی نوجوان (Cyprinus carpio) در یک دوره آزمایشی انجام گرفت. بدین منظور تعداد 210 عدد بچه ماهی کپور معمولی در اسفند ماه 1393 از مزرعه تکثیر و پرورش ماهیان گرمابی رنجبر بهبهان تهیه و به کارگاه تکثیر و پرورش دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان منتقل شدند. بچه ماهیان با میانگین وزنی 04/54 گرم و طولی 4/15 سانتی متر برای سازگاری با شرایط آزمایشگاهی به مدت 2 هفته در 3 مخزن 300 لیتری نگهداری شدند. برای بدست آوردن LC5096h، 6 غلظت از فاز محلول نفت خام (40 و 20، 10، 8، 4، 2 میلی گرم در لیتر) در مخازن فایبرگلاس 100 لیتری آماده سازی شد و به هر مخزن 10 عدد بچه ماهی به مدت 96 ساعت معرفی گردید. با توجه به میزان مرگ و میر و با استفاده از آنالیز آماری Probit value، LC5096h، 070/23 میلی گرم در لیتر محاسبه گردید. غلظت 10 درصد LC50 برای آماده سازی قسمت قابل حل نفت خام در آب، سوسپانسیون نانوذرات دی اکسید تیتانیوم و ترکیب سوسپانسیون نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و نفت خام استفاده شد. سپس این آزمایش با 7 گروه آزمایشی: گروه شاهد، سوسپانسیون نانوذرات دی اکسید تیتانیوم آماده شده تحت تابش فرابنفش (TiO2/UV)، سوسپانسیون نانوذرات دی اکسید تیتانیوم آماده شده در تاریکی (TiO2/Dark)، فاز محلول نفت خام آماده شده تحت تابش فرابنفش (Oil.UV)، فاز محلول نفت خام آماده شده در تاریکی (Oil.Dark)، ترکیب نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و نفت خام آماده شده تحت تابش فرابنفش (Tarkib/UV) و ترکیب نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و نفت خام آماده شده در تاریکی (Tarkib/Dark) صورت پذیرفت (هر یک با 3 تکرار). بعد عمل خون گیری در روزهای 0، 10 و 20 بعد از قرار گرفتن در معرض محلول های مورد آزمایش و همچنین زیست سنجی در روزهای 0 و 20 انجام گرفت. نتایج این تحقیق نشان دهنده اثرات مخرب فاز محلول نفت خام بر عملکرد فیزیولوژیک و رشد این ماهی می باشد. همچنین اثرات منفی فاز محلول نفت خام نسبت به سایر تیمارها شدیدتر بود که این امر می تواند به دلیل قرار گرفتن در معرض مستقیم آلاینده باشد. و در این خصوص می توان نتیجه گرفت که حتی غلظت های کم نفت خام نیز سبب آسیب های جدی به این گونه می شود. می توان اینگونه بی

قرار گرفتن آبزیان در معرض آلودگی های نفتی در محیط های دریایی یکی از مشکلات مهمی است که ارگانیسم های آبزی را تهدید می کند. نفت و ترکیبات آن اثرات حادی بر ماهیان داشته و اثرات آنها بر مرحله لاروی و جوانی ماهیان شامل تغییرات ریخت شناسی، آسیب شناسی بافتی و آسیب های ژنتیکی گزارش شده است. تحقیقات نشان داده اند که مواد فتوکاتالیست مثل نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم می تواند آلاینده های موجود در هوا و آب شامل آلاینده های معدنی، آلاینده های آلی و میکروموجودات زنده را اکسید کنند. در این مطالعه تجربی تعداد 210 قطعه ماهی کپور معمولی با محدوده وزنی (50-30 گرم) در 7 تیمار (control; TiO2/uv; TiO2/dark; Oil/uv; Oil/dark; Tarkib/uv; Tarkib/dark) در یک دوره 21 روزه مورد بررسی قرار گرفتند. در پایان آزمایش، بافت آبشش و کبد حداقل 3 قطعه ماهی از هر تیمار به صورت تصادفی نمونه برداری شد و بافت ها برای مشاهده هر گونه علائم تغییر آسیب شناسی با استفاده از میکروسکوپ نوری ارزیابی می شوند. تغییرات ساختاری نظیر هیپرتروفی، هیپرپلازی، نکروز، ادم و آسیب عمومی مثل جداشدن اپیتلیال از غشای پایه تیغه های آبششی، پرخونی در رشته و تیغه های آبششی، چماقی شدن رشته های آبششی و چسبندگی تیغه ها و سایر تغییرات محتمل ریختی در مقایسه با گروه شاهد مورد بررسی قرار گرفت. به طور کلی مقایسه نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد که اگرچه هر شش ترکیب (TiO2/uv; TiO2/dark; Oil/uv; Oil/dark; Tarkib/uv; Tarkib/dark) در آب منجر به افزایش آسیب بافتی در آبشش کپور معمولی نوجوان شد، اما در مقادیر برابر میزان آسیب متاثر از فاز محلول نفت خام تهیه شده در تاریکی به مراتب بیشتر است. با عنایت به نتایج به دست آمده از این پژوهش به نظر می رسد که استفاده از نانوذرات دی اکسید تیتانیوم می تواند موجب کاهش آسیب های بافت شناختی ماهی کپور معمولی نوجوان در مواجهه با فاز محلول نفت خام شود.

نانوسلنیوم، با زیست فراهمی بالا و سمیت کم،توجه گسترده ای را برای کاربرد بالقوه آن در پیشگیری از آسیب اکسیداتیو در بافتهای حیوانی به خود جلب کرده است. اشکال مختلف سلنیوم به رژیم غذایی ماهی مبتنی بر اضافه کردن به پودر ماهی انجام شد و فراهمی زیستی آن در ماهی کپور معولی مورد بررسی قرار گرفت. 4 گروه ماهی هرکدام با 3 تکرار، حاوی 4/. میلی گرم در کیلوگرم سلنیوم در جیره پایه و با اضافه کردن 7/. میلی گرم در کیلوگرم سلنیوم حاوی سلنیت، سلنومتیونین و نانو سلنیوم به آن، در مدت 8 هفته تغذیه شدند. ماهیان تغذیه شده با نانو ذرات سلنیوم اختلاف معنی دارای در ضریب تبدیل غذایی ، ضریب رشد ویژه، وزن نهایی و افزایش وزن نسبت به گروه های شاهد، سلنیت و سلنومتیونین را نشان دادند. میزان افزایش نانو سلنیوم و سلنومتیونین در کبد و عضله اختلاف معنی داری نسبت به گروه شاهد و سلنیت را نشان داد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان نشان داد که نانوسلنیوم از لحاظ جذب بهترین منابع برای ماهی کپور معمولی می باشد وتوصیه می شود که نانو سلنیوم در غذای ماهی کپور معمولی مبتنی بر جیره غذایی حاوی پودر ماهی فرموله شده تکمیل شود.

هدف از انجام این مطالعه بررسی اثر سطوح مختلف نانو ذرات سلنیوم بر شاخص های رشد و تغذیه، ترکیب شیمیایی لاشه، تجمع سلنیوم در بافت های کبد و عضله، سیستم دفاع آنتی اکسیدانی و شاخص های بیوشیمیایی خون ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) بوده است. جهت انجام این آزمایش تعداد 168 قطعه ماهی کپور معمولی با میانگین وزنی 10 گرم به طور تصادفی در چهار گروه تقسیم شدند (هر گروه سه تکرار). نانو ذرات سلنیوم به جیره پایه آزمایش در سطوح 0 (جیره شاهد)، 5/0، 1 و 2 میلی گرم در کیلوگرم به جیره اضافه شد و به مدت 8 هفته مورد تغذیه ماهیان قرار گرفت. در پایان آزمایش، ماهیان تغذیه شده با 1 میلی گرم نانو سلنیوم در کیلوگرم جیره در وزن نهایی و افزایش وزن (WG) افزایش معنی داری را نشان دادند (05/0P<). ضریب تبدیل غذایی و بازماندگی و همچنین ترکیب شیمیایی لاشه ماهیان تفاوت معنی داری (05/0P>) را نشان نداند. ماهیان تغذیه شده با جیره های حاوی مکمل نانو ذرات سلنیوم به طور معنیداری (05/0P<) بیشترین میزان از تجمع سلنیوم را در بافت های کبد و عضله در مقایسه با تیمار شاهد نشان دادند. مالون دیآلدئید (MDA) کبد در ماهیان تغذیه شده با 2 میلی گرم نانو سلنیوم در کیلوگرم جیره به طور معنی داری (05/0P<) کمترین میزان را داشت. افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی (GSH-Px، SOD و CAT) در ماهیان تغذیه شده با 2 میلی گرم نانو سلنیوم در کیلوگرم جیره مشاهده شد که نسبت به تیمار شاهد تفاوت معنی داری را نشان دادند (05/0P<). ماهیان تغذیه شده با 2 میلی گرم نانو سلنیوم در کیلوگرم جیره به طور معنیداری (05/0P<) بیشترین میزان پروتئین تام و گلوبولین و همچنین کمترین میزان آلبومین را نشان دادند. سطح کلسترول سرم به طور معنی داری (05/0P<) در ماهیان تغذیه شده با 2 میلی گرم نانو سلنیوم در کیلوگرم جیره کاهش یافت. سطح تریگلیسیرید سرم بین تیمار های آزمایشی تفاوت معنی داری را نشان نداد (05/0P>). سطح LDL و HDL سرم به ترتیب کاهش و افزایش معنی دار (05/0P<) را در تیمار تغذیه شده با 2 میلی گرم نانو سلنیوم در کیلو گرم جیره نشان داد. بیشترین سطح فعالیت آنزیم آسپارتات آمینوترانسفراز و آلانین آمینوترانسفراز در ماهیان تغذیه شده با 2 میلی گرم نانو سلنیوم در کیلوگرم جیره مشاهده شد که به طور معنیداری (05/0P<) نسبت به تیمار شاهد بیشتر بودند. با توجه به نتایج بدست

صنعت آبزی پروری به ویژه میگو بطور متداول در ایران و سایر کشورها با بیماری های مختلفی مواجه بوده است، که از بین عوامل مختلف، باکتری های بیماریزا مهمترین عامل عنوان شده، زیرا صدمات اقتصادی بزرگی به صنعت پرورش میگو وارد کرده است. این پژوهش در دو بخش شرایط آزمایشگاهی و شرایط طبیعی انجام شد. در شرایط آزمایشگاهی ابتدا امکان کاربرد نانوذرات مس با غلظت موردنیاز میگوی سفیدغربی (34 میلی-گرم بر کیلوگرم جیره) در کنار پروبیوتیک B. subtilis (CFU/ml108)و سپس بررسی خواص آنتاگونیستی پروبیوتیک، نانوذرات مس و ترکیب این دو در برابر باکتری بیماری زا V. harveyi luminescent با دو روش انتشار چاهکی و دیسکی بررسی شد. در شرایط طبیعی، میگوها در تیمارهایی شامل تیمار1 (تیمار کنترل)، تیمار2 (تیمار پروبیوتیک B. subtilis (CFU/ml108))، تیمار3 (تیمار یون مس (34 میلی گرم بر کیلوگرم جیره))، تیمار4 (تیمار نانوذرات مس (34 میلی گرم بر کیلوگرم جیره))، تیمار5 (پروبیوتیک و یون مس) و تیمار6 (تیمار پروبیوتیک و نانوذرات مس) به مدت 8 هفته تغذیه شدند. از یافته های شرایط آزمایشگاهی مشخص شد که نانوذرات مس با غلظت موردنظر اثر بازدارندگی بر پروبیوتیک نداشته و امکان کاربرد همزمان این دو در جیره وجود دارد و در رویارویی با باکتری بیماری زا، سوسپانسیون ترکیبی پروبیوتیک و نانوذرات مس بیشترین بازدارندگی را در برابر باکتری بیماری زای ویبریو از خود نشان دادند که با سوسپانسیون پروبیوتیک اختلاف معنی داری نداشت(05/0≤ρ). یافته های شرایط طبیعی مشخص کرد که در تیمار پروبیوتیک و تیمار پروبیوتیک و نانوذرات مس به طور معنی داری عملکرد رشد، بازماندگی و فلور باکتریایی روده را نسبت به تیمار کنترل بهبود بخشید و منجر به افزایش بازماندگی نسبی در مواجهه با باکتری بیماری-زای ویبریو گردید (05/0≥ρ). میگوهای تیمار نانوذرات مس نسبت به تیمار یون مس اثربخشی بهتری در رشد و بازماندگی از خود نشان دادند؛ علاوه براین نرخ بازماندگی نسبی بالاتری در مواجهه با باکتری بیماری زای ویبریو بدست آمد. کاربرد نانوذرات مس که در این پژوهش برای اولین بار صورت گرفت نه تنها منجر به کاهش عملکرد پروبیوتیک B. subtilis موجود در جیره نگردید بلکه منجر به افزایش اثر آن ها در بهبود رشد و بازماندگی نسبی میگوها در رویارویی با باکتری بیماری زای ویبریو گردید.

روند رو به رشد تولید و مصرف نانومواد، احتمال ورود آنها را به زیستگاه آبزیان افزایش میدهد، لذا شناخت اثرات سمی این مواد بر آبزیان بسیار حائز اهمیت است. این مطالعه به منظور بررسی اثرات سمشناسی کلوئید نانوذرات مس بر میگوی سفید غربی در قالب دو آزمایش حاد و مزمن انجام گردید. آزمایش سم شناسی حاد طبق استاندارد شماره 203 OECD، طی 96 ساعت انجام و تلفات ماهیان پس از رویارویی با غلظتهای 0 (شاهد)، 1/0، 32/0، 1، 2/3، 10، 32، 100 میلی گرم بر لیتر نانوذرات مس، هر 24 ساعت یکبار ثبت شد و داده های بدست آمده به کمک نرم افزار پروبیت آنالیز گردید. در آزمون سمیت مزمن ماهیان به منظور بررسی اثرات بافتی ایجاد شده بوسیله کلوئید نانوذرات مس بر روی بافتهای آبشش و هپاتوپانکراس، ماهیان به مدت 21 روز در معرض غلظت های 0 (شاهد)، 1/0، 5/0 و 1 میلی گرم بر لیتر قرار داده شدند. در آزمایش مزمن میگوهای قرارگرفته در معرض غلظت های مختلف، درجات مختلفی از ضایعات بافتی را نسبت به تیمار شاهد نشان دادند. بافت شناسی آبشش عوارض زیادی از جمله نکروز شدید، کوتاه شدن طول تیغه های آبششی ثانویه، افزایش شدید سلولهای هموسیت و کاهش سلول های پیلار را نسبت به تیمار شاهد نشان داد. در بافت هپاتوپانکراس عوارضی چون آکرومگالی (بزرگ شدن) هسته سلول ها، نکروز برخی از سلول ها، همچنین کاهش تعداد سلول های عملکردی و تخریب دیواره توبول ها نسبت به تیمار شاهد مشاهده گردید.

امروزه صنعت تکثیر و پرورش ماهیان زینتی دارای ارزش بالای اقتصادی است و نرخ بالایی در داد و ستد جهانی دارد، ولی با شیوع بیماری های باکتریایی رو به رو است، که نتیجه آن، مرگ و میر بالا و از دست رفتن بخش اعظمی از منابع مالی می باشد. در پژوهش حاضر کاربرد و اثرات استفاده ی غیر مستقیم از نانوذرات نقره پوشش یافته بر روی بسترهای زئولیت و سیلیس و استفاده ی آن ها در فیلترهای تصفیه آب مدار بسته به منظور کنترل عفونت های باکتریایی Aeromonas hydrophila در طی دوره 28 روزه نگهداری ماهی گورخری (Danio rerio) بررسی شد. در این تحقیق نانوذرات نقره به روش کاهش شیمیایی به وسیله ی سدیم بورو هیدرات بر روی بسترهای اصلاح شده به وسیله 3-آمینوپروپیل تری اتوکسی سیلان (3-APTES) سنتز گردیدند و سپس توسط روش های SEM، XRD، XRF و FTIR ویژگی های نانوذرات سنجش گردید، سپس توان ضد باکتریایی آن ها علیه باکتری A. hydrophila در شرایط آزمایشگاهی با موفقیت ارزیابی گردید، همچنین این بسترها در تیمارهای مختلف به همراه جاذب هایی در فیلتر تصفیه آب قرار گرفتند، که فیلترهای با بستر زئولیت 1% پوشش یافته با نانو نقره به همراه اصلاح آمینی قادر به کنترل 62/71 درصدی باکتری طی 24 ساعت گردیدند، همچنین تاثیر معناداری در کاهش بازماندگی ماهیان نسبت به گروه شاهد مشاهده نگردید. میزان رهایش نقره در آب و کارایی جاذب هایی از جمله کربن فعال و زئولیت در جذب ترکیبات نقره رهایش یافته بررسی گردید که نتایج نشان داد، جاذب زئولیت باعث جذب ترکیبات نقره در طی زمان می گردد، اما اختلاف معناداری با گروه شاهد مشاهده نشد. همچنین اثرات نانوذرات نقره در دراز مدت (28 روز) بر مرگ و میر، تجمع زیستی نقره و آسیب شناسی بافت های آبشش و روده ماهیان گورخری بررسی شد. طبق نتایج، میزان تجمع زیستی نقره در بدن ماهیان نگهداری شده به همراه فیلتر بهینه 8/2 برابر گروه شاهد اندازه گیری شد. مهمترین تاثیر فیلتر بهینه بر روی بافت آبشش نمونه های مورد بررسی هایپرتروفی بود ولی در روده عارضه ی خاصی دیده نشد. با توجه به نتایج بدست آمده در جمع بندی نهایی می توان گفت، استفاده از فیلترهای حاوی زئولیت اصلاح شده و نقره دار شده به میزان 1% اسمی می واند نتایج موثری در کنترل عفونت باکتریایی ماهیان زینتی داشته باشد که می توان با انجام مطالعات تکمیلی، در آینده به عنوان یک روش گندزدایی آ

روند رو به رشد تولید و مصرف نانو مواد، احتمال ورود آنها را به زیستگاه آبزیان افزایش می دهد، لذا شناخت اثرات سمی این مواد بر آبزیان بسیاری حائز اهمیت است. این مطالعه به منظور برسی اثرات سم شناسی کلوئید نانوذرات نقره بر ماهی آفانیوس گورخری در قالب دو آزمایش حاد و مزمن انجام گردید. طی 69 ساعت انجام و تلفات ماهیان پس از ،OECD آزمایش سم شناسی حاد طبق استاندارد شماره 302 00 و 50 میلی گرم در لیتر نانو ذرات نقره، هر 30 ساعت ،20 ،30 ،00 ، رویارویی با غلظت های 0)شاهد(، 5 یکبار ثبت شد و داده های بدست آمده به کمک نرم افزار پروبیت آنالیز گردید.در آزمون سمیت مزمن ماهیان به منظور بررسی اثرات بافتی ایجاد شده بوسیله کلوئید نانو ذرات نقره بر روی بافتهای کبد و آبشش، 3 و 0 میلی گرم بر لیتر قرار داده ،0 ،0/5 ،0/ ماهیان به مدت 30 روز در معرض غلظت های 0 )شاهد(، 35 30 میلی گرم / شدند. بر اساس نتایج بدست آمده، مقدار غلظت کشنده میانی 69 ساعته کلوئید مذکور، 393 در لیتر بدست آمد. در آزمایش مزمن ماهیان قرارگرفته در معرض غلظت های مختلف، درجات مختلفی از ضایعات بافتی را نسبت به تیمار شاهد نشان دادند. بافت شناسی آبشش عوارض زیادی از جمله هایپرپلازی، چسبیدن تیغه های ثانویه و بلند شدن اپیتلیال نسبت به شاهد مشاهده شد. در بافت کبد عوارضی چون واکوئله شدن سلول های کبدی، افزایش تجمع گلبول های قرمز و افزایش سلول های رنگدانه ای نسبت به تیمار شاهد مشاهده گردید. با توجه به دوز غلظت کشنده میانی به دست آمده و طبق سیستم هماهنگ طبقه بندی و برچسب گذاری موادشیمیایی، کلوئید نانو نقره مورد مطالعه برای ماهی مذکور )GHS( جهانی جزو گروه 2 حاد طبقه بندی می شود و این ماده خساراتی را در بافت های کبد و آبشش ایجاد می کند و استفاده از آن ها در سیستم های آبزیان باید تحت نظارت دقیق باشد. در نتیجه بر اساس قوانین استاندارد اتحادیه اروپا، حضور این ماده در محیط زیست این ماهی مضر بوده و در دراز مدت می تواند اثرات نامطلوبی بر بوم سازگان آبی داشته باشد.

هدف از انجام این بررسی، مطالعه تاثیر پروبیتیک لاکتوباسیلوس کازئی به همراه نانو ذرات آهن بر شاخص های رشد، برخی از پاسخ های ایمنی، فلور میکروبی روده و ترکیب شیمیایی بدن ماهیان قزل آلای رنگین کمان بود. برای این منظور، تعداد 720 قطعه ماهی با وزن متوسط 12 گرم از یکی از مزارع پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان ارومیه تهیه و بعد از انتقال به سالن تکثیر و پرورش پژوهشکده آرتمیا و آبزیان، به مدت 10 روز با شرایط آزمایشگاهی سازگار شدند. پس از سازگاری، ماهیان به شش تیمار و هر تیمار با سه تکرار به ترتیب زیر تقسیم شدند: تیمار یک) گروه شاهد، تغذیه با غذای تجاری ، تیمار دو ) تغذیه با غذای حاوی پروبیوتیک، تیمار سه) تغذیه با غذای حاوی 50 میکروگرم نانوذرات آهن، تیمار چهار) تغذیه با غذای حاوی 100میکروگرم نانوذرات آهن، تیمار پنج) تغذیه با غذای حاوی 50 میکروگرم نانوذرات آهن به همراه پروبیوتیک و تیمار شش) تغذیه با غذای حاوی 100 میکروگرم نانوذرات آهن به همراه پروبیوتیک. ماهیان به مدت 60 روز با تیمارهای فوق تغذیه شدند و سپس همه تیمارها به مدت 15 روز دیگر، فقط غذای تجاری (شاهد) دریافت کردند. در این مطالعه، شاخصهای رشد، فاکتورهای ایمنی شامل فعالیت لیزوزیم، راه جایگزین کمپلمان و مقدار انتی بادی کل سرم، فلور میکروبی و ترکیبات شیمیایی بدن مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج زیست سنجی نشان داد که شاخصهای طول کل، وزن، درصد افزایش وزن، نرخ رشد ویژه، ضریب تبدیل غذایی و کارآیی غذایی به طور معنیداری در تیمار پنج نسبت به گروه شاهد، بالاتر بود ولی نسبت به تیمار 6 هیچ گونه اختلاف معنی داری مشاهده نگردید. میزان فعالیت لیزوزیم سرم به طور معنی داری، در روز 45، در تیمارهای 2 و 5 و 6 بالاتر از تیمار شاهد بوده و در روز 60 نیز در همه تیمارها نسبت به تیمار شاهد معنیدار نبود. آنالیز ترکیب شیمیایی بدن نشان داد که از نظر درصد رطوبت، خاکستر، چربی و پروتئین کل بین تیمارهای مختلف، هیچ گونه اختلاف معنی داری وجود نداشت. بر اساس یافته های حاصل از این تحقیق میتوان نتیجه گرفت که استفاده از نانوذرات آهن به همراه پروبیوتیک لاکتوباسیلوس کازئی باعث بهبود پاسخهای ایمنی و افزایش رشد در ماهیان قزل آلای رنگین کمان میگردد.