هیمن نوربخش

هدف اصلی کشاورزی پایدارکاهش نهاده‌های مصرفی، افزایش چرخه داخلی عناصر‌غذایی خاک، از طریق کاهش خاک ورزی و استفاده از کودهای زیستی و آلی بجای کودهای شیمیایی در جهت افزایش عملکرد محصولات کشاورزی است. مواد شیمیایی نقش مهمی در افزایش محصولات کشاورزی دارد اما موجب به خطر افتادن سلامت انسان و محیط زیست می شود. به همین دلیل به کارگیری اصول اکولوژیک درتولید محصولات مقاوم و سالم جایگزین مواد شیمیایی در کشاورزی پایدار شده است. از همین رو آزمایشی به منظور بررسی تاثیر اسید هیومیک و قارچ مایکوریزا بر خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی نهال بلوط ایرانی انجام گرفت. آزمایش به صورت طرح فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 8 تیمار و 8 تکرار به صورت گلدانی در گلخانه دانشکده کشاورزی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل عامل اول اسید هیومیک در 2 سطح (صفر، 3 گرم در لیتر) و عامل دوم قارچ مایکوریزا در 4 سطح (بدون قارچ، G.mosseae، G.versiforme و ترکیب این دو قارچ) می باشد. نتایج نشان دادند که تیمارهای آزمایشی موجب افزایش صفات مورد بررسی شدند. تلقیح مایکوریزایی سبب افزایش صفاتی همچون رنگیزه های فتوسنتزی، فتوسنتز، کربوهیدرات و برخی از شاخص های مورفولوژیکی همچون نسبت ارتفاع نهال به قطر یقه، نسبت وزن شاخساره به ریشه، تعداد برگ و وزن خشک کل می شود. قارچ مایکوریزا گونهG.mosseae بیشترین تاثیر را بر روی صفات رویشی گیاه داشت و گونه قارچی G.versiforme بر روی صفات بیوشیمیایی اثرگذارتر بوده است. کاربرد اسید هیومیک موجب افزایش صفات کلروفیل کل، وزن خشک ریشه، شاخص دیکسون و کلروفیل b شد. اما اثر برهمکنش اسید هیومیک و قارچ مایکوریزا نیز اثرات مثبتی بر روی صفات اندازه گیری شده همچون کربوهیدرات، کلروفیل کل و فتوسنتز داشته است.

چکیده: هدف: هدف از پژوهش حاضر خشک‌کردن سیب با استفاده از خشک‌کن خورشیدی با چرخه جاذب در دو حالت تابش مستقیم –همرفتی و غیرمستقیم-همرفتی می‌باشد. مواد و روش‌ها: در پژوهش حاضر از دو نوع روش خشک کردن مستقیم و غیرمستقیم با جاذب و بدون جاذب رطوبت و خشک کردن در هوای آزاد استفاده شد. ورقه‌های سیب آماده‌شده از قبل (طعم دار شده با دارچین) در سطوح مختلف تیمار، ساکارز در دو سطح صفر و30 درصد و دارچین در چهار سطح صفر، 5/0، 1 و 2 درصد روی یک قطعه توری با ابعاد مشخص قرار گرفت، وزن اولیه نمونه‌ها اندازه‌گیری و در داخل خشک‌کن خورشیدی با چرخه جاذب در دو حالت تابش مستقیم –همرفتی و غیرمستقیم-همرفتی، گذاشته شد؛ و طی فرایند خشک شدن سرعت تبخیر، بافت، چروکیدگی، میزان بازجذب آب، میزان تخریب ویتامین C (آسکوربیک اسید) و تغییر رنگ و خصوصیات حسی بررسی و همچنین یک نمونه به‌عنوان شاهد بدون طعم‌دار کردن با دارچین به‌تنهایی توسط خشک‌کن خورشیدی خشک شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با روش آماری طرح فاکتوریل کاملا تصادفی و استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS نسخه 26 صورت گرفت. یافته‌ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که در روش مستقیم و غیرمستقیم، با و بدون جاذب رطوبت نرخ حذف رطوبت در نمونه‌های بدون ساکارز (درصدهای مختلف دارچین) نسبت به نمونه‌های دارای ساکارز و دارچین بیشتر می‌باشد و مقایسه نمونه‌های کنترل در دو روش مستقیم و غیرمستقیم با و بدون جاذب رطوبت نشان می‌دهد که سرعت تبخیر نمونه‌ها در جاذب رطوبت به صورت معنی‌دار بیشتر است. علاوه بر این در نمونه‌های دارای ساکارز در روش دارای جاذب رطوبت سرعت تبخیر پایین‌تر می‌باشد. در روش مستقیم آفتاب در مقایسه با خشک‌کن خورشیدی به صورت معنی‌داری سرعت خشک‌کردن پایین آمده و نتایج سرعت تبخیر نمونه‌های سیب در روش خشک‌کردن غیرمستقیم نیز نشان داد که همانند روش مستقیم، نرخ تبخیر نمونه‌های دارای تیمار دارچین فاقد ساکارز بیشتر از نرخ تبخیر در نمونه‌های دارای ساکارز و کنترل می‌باشد. نتایج آنالیز بافت در روش خشک‌کردن مستقیم نشان داد؛ بیشترین میزان سفتی در روش مستقیم خشک‌کردن بدون جاذب برای نمونه‌های فاقد ساکارز و دارای سطوح مختلف دارچین است که میانگین‌ها فاقد اختلاف معنی‌دار شدند و میزان سفتی در مقایسه با گروه کنترل افزایش پیدا کرده است. آنالیز بافت در روش خشک‌کردن غیرمستقیم نیز نشان داد که دارچین سبب افزایش نیروی سفتی در نمونه‌های خشک شده بدون جاذب رطوبت می‌گردد. بررسی و آنالیز چروکیدگی در روش خشک‌کردن مستقیم نیز نشان داد که نمونه‌های دارای ساکارز میزان چروکیدگی کمتری داشته و با افزایش غلظت دارچین میزان چروکیدگی افزایش می‌یابد و بیشترین افزایش در روش مستقیم خشک‌کردن بدون جاذب در مقادیر 2 درصد دارچین و در روش مستقیم خشک‌کردن با جاذب در غلظت 1 درصد دارچین مشاهده می‌شود. همچنین نتایج آنالیز چروکیدگی در روش خشک‌کردن مستقیم و غیرمستقیم نشان می‌دهد که در نمونه‌های فاقد ساکارز میزان چروکیدگی بیشتر است. بررسی میزان باز جذب آب نیز در روش‌های خشک‌کردن مستقیم و غیرمستقیم نشان داد که نمونه‌های دارای ساکارز شرایط باز جذب آب مطلوب‌تری دارند. نتایج مربوط به میزان تخریب ویتامین C در روش خشک‌کردن مستقیم و غیرمستقیم نشان داد که استفاده از ساکارز سبب بهبود حفظ ویتامین C می‌شود. بررسی آنالیز تغییر رنگ نیز در روش‌های خشک‌کردن مستقیم و غیرمستقیم حاکی از آن بوده که نمونه‌های دارای ساکارز در هردو روش شرایط مناسب‌تری دارند. نتایج مربوط به ارزیابی خصوصیات حسی نشان داد نمونه‌هایی که دارای ساکارز و غلظت‌های مختلف دارچین بوده‌اند، بیشترین نمره ارزیابی را دریافت کرده‌اند. در نهایت، با در نظر گرفتن پارامترهای کیفی و ارزیابی های حسی، پیش تیمار 30% ساکارز +1% دارچین برای خشک کردن ورقه های سیب در مقیاس صنعتی پیشنهاد می گردد. نتیجه‌گیری: می توان بیان کرد که نمونه هایی که با محلول اسمزی و ساکارز خشک شده اند به طورکلی مقبولیت بیشتری هم از لحاظ فیزیکی و هم رنگ، طعم و مزه داشته اند.

با پیشرفت و توسعه فناوری در جهان، فعالیت‌‌های انسانی و شیوه زندگی مردم نسبت به گذشته بسیار متفاوت گشته است و در همین راستا در تهیه مواد غذایی و عادت‌‌های مصرف، تغییراتی صورت گرفته که منجر به ایجاد فرآوری و روش-‌های بسته‌‌بندی نوین گردیده است. همچنین با توجه به افزایش بیش از پیش ‌نیاز به غذا و ضایعات فراوان در عرضه گوشت، اهمیت بسته‌‌بندی مناسب که محصول را در مقابل تغییرات فیزیکی و شیمیایی و بیولوژیکی در امان نگه دارد نیز افزایش چشمگیری داشته است. در همین راستا استفاده از بسته‌‌بندی‌‌های هوشمند و فعال امری لازم است. مطالعه حاضر با اهداف تعیین نگرش مصرف‌‌کنندگان شهر سنندج نسبت به بسته‌بندی هوشمند و فعال گوشت مرغ، مطالعه تمایل به پرداخت بیشتر مصرف‌‌کنندگان شهر سنندج نسبت به بسته‌بندی هوشمند و فعال گوشت مرغ و ارزیابی میزان رضایت مصرف‌‌کنندگان شهر سنندج از مرغ بسته‌‌بندی شده فعلی صورت گرفته است. داده‌‌های مورد نیاز از طریق پرسشنامه حضوری و آنلاین به روش نمونه‌‌گیری ساده از جامعه، از 400 نفر مصرف‌‌کننده گوشت مرغ در سال 1401 جمع‌‌آوری گردید. جهت برآورد اهداف ذکر شده از روش‌‌های لاجیت ساده، لاجیت ترتیبی، الگوی دو مرحله‌‌ای هکمن و ارزش‌‌گذاری مشروط استفاده شد. نتایج نشان می‌‌دهد مصرف‌‌کنندگان برای بسته‌‌بندی هوشمند و فعال، به ترتیب و به طور میانگین مایل به پرداخت مبلغ 15 و 14 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم گوشت مرغ، هستند. نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد که عواملی همچون تحصیلات، مقدار مصرف ماهیانه گوشت مرغ، مراجعه به بازار گوشت مرغ و توانایی ذخیره اطلاعات اثر منفی و معنی‌‌داری بر تمایل مصرف‌‌کنندگان شهر سنندج به استفاده از بسته‌‌بندی هوشمند داشته و در مقابل دو عامل تمایل به استفاده از گوشت مرغ بسته‌‌بندی شده و توانایی انتقال اطلاعات در زمینه دمای نگهداری مناسب دارای اثر مثبت و معنی‌‌داری بوده‌ا‌ند. همچنین مصرف قسمت خاصی از گوشت مرغ، اعتماد به برچسب‌‌های نظارتی دولتی و جذب مایعات بافت گوشت و خونابه بر تمایل مصرف‌‌کنندگان شهر سنندج به استفاده از بسته‌‌بندی فعال اثر مثبت و معنی‌‌داری داشته و تنها تحصیلات دارای اثر منفی و معنی‌‌داری بوده است. در مدل دیگر سن و تحصیلات اثر منفی و تعداد وعده‌‌های غذایی تهیه شده از گوشت مرغ در هفته، رضایت از قیمت فعلی گوشت مرغ و اعتماد به برچسب‌‌های نظارتی دولتی اثر مثبت و معنی‌‌داری بر میزان رضایت مصرف‌‌کنندگان شهر سنندج از بسته‌‌بندی فعلی گوشت مرغ و نحوه توزیع آن داشته است. در دو مدل دیگر نیز تمایل به مصرف گوشت مرغ بسته‌‌بندی شده، اعتماد به برچسب‌‌های نظارتی دولتی، اطلاع داشتن از مزایا و معایب بسته‌‌بندی‌‌های هوشمند و فعال بر میزان پرداخت برای بسته‌‌بندی هوشمند و فعال گوشت مرغ اثر مثبت و معنی‌‌داری داشته و مقدار مصرف ماهیانه گوشت مرغ به تنهایی بر بر میزان پرداخت برای بسته‌‌بندی هوشمند گوشت مرغ اثر مثبت و معنی‌‌داری داشته است. در این راستا پیشنهاد بر این است که دولت به وسیله سیاست‌‌های حمایتی و همچنین ارگان‌‌های نظارتی خود، به این صنعت کمک رساند. همچنین تبلیغات رسانه‌‌ای و توزیع بسته‌‌بندی‌‌ها تحت نظارت برندهای معتبر یاری‌رسان این صنعت هستند.

بخش مهمی از صنعت باغبانی مربوط به گل‌های فصلی می‌باشد و گل جعفری یکی از شاخص-ترین‌های آن‌ها می‌باشد. با توجه به اهمیت گل‌های فصلی در زیبایی فضای سبز، مدیریت تغذیه‌ای و استفاده از بستر کشت مناسب به منظور دستیابی به بیشترین میزان عملکرد و کیفیت مهم و ضروری می‌باشد. به این منظور پژوهش حاضر در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه کردستان انجام گردید. تیمارها شامل 1- آمیخته خاکی (به نسبت مساوی خاک، کود دامی و ماسه به عنوان شاهد)، 2- آمیخته خاکی دارای 10 درصد حجمی بیوچار، 3- آمیخته خاکی دارای 25 گرم زئولیت در هر کیلوگرم و 4- آمیخته خاکی دارای 10 درصد بیوچار و 25 گرم زئولیت در هر کیلوگرم بود. استفاده از بیوچار همراه با خاک زراعی سبب افزایش معنی‌دار حداکثر کارایی کوانتومی فتوسیستم Ⅱ شد اما کاربرد زئولیت همراه با خاک به طور معنی‌داری طول، وزن تر، تورژسانس و وزن خشک ریشه، وزن تر، تورژسانس و وزن خشک ساقه، طول گل، ارتفاع بوته و حداکثر کارایی کوانتومی فتوسیستم Ⅱ را نسبت به گیاهان شاهد افزایش داد و به طور معنی‌داری منجر به کاهش میزان کلروفیل a شد. وزن خشک گل نیز در محیط کشت خاک به تنهایی به طور معنی‌داری بیشتر بود. کاربرد ترکیبی بیوچار+زئولیت+ خاک نیز سبب افزایش معنی-دار کربوهیدرات محلول کل شد. همچنین نتایج نشان داد نوع بستر کشت تاثیر معنی‌داری بر میزان قطر و وزن تر گل، تغییر فلورسانس، کارایی کوانتومی فتوشیمیایی موثر فتوسیستم Ⅱ، کارایی کوانتومی غیرفتوشیمیایی تنظیم شده فتوسیستم Ⅱ، کارایی کوانتومی غیرفتوشیمیایی تنظیم نشده فتوسیستم Ⅱ، خاموشی غیر فتوشیمیایی، ضریب خاموشی غیر فتوشیمیایی، سرعت انتقال الکترون، کلروفیل b، کل و کاروتنوئید نداشت. به نظر می‌رسد با توجه به اینکه نوع بستر کشت تاثیر معنی-داری بر میزان کلروفیل برگ نداشته است، تاثیر معنی‌داری بر اجزای فتوسنتزی نیز نداشته است. به طور کلی در این پژوهش استفاده از ترکیب بیوچار+ زئولیت+ خاک تاثیر قابل توجهی بر میزان رشد و بهبود شرایط رشدی گیاه جعفری نداشت هرچند کاربرد زئولیت به تنهایی موثرتر از سایر محیط‌های کشت بود.

کپسوله سازی یا درون پوشانی به عنوان فرآیندی برای به دام انداختن یک ماده در یک ماتریس خاص تعریف می شود. این فناوری به طور گسترده ای در داروسازی و زیست پزشکی با هدف محافظت از داروها در برابر هضم گوارشی و همچنین طراحی نانوحامل های دارویی هدفمند استفاده می شود. در صنایع غذایی نانوکپسول های حاوی مواد زیست فعال در کاربرد های مختلف نگهداری زیستی و فیلم های بسته بندی مورد استفاده قرار می گیرند. از کپسوله سازی برای محافظت از عوامل زیستی ناپایدار غذا در برابر شرایط سخت پردازش استفاده کرد مثل :گرما، اکسیژن، فشار بالا و غیره استفاده می گردد. دراین تحقیق نانوذرات کیتوزان به عنوان نانو حامل جهت درون پوشانی روغن اسانسی چویر، مورد استفاده قرار گرفته و خصوصیات مختلف نانوذرات همچون خواص فیزیکی شیمیایی، آنتی میکروبی، آنتی اکسیدانی و رهایش آزمایشگاهی آنها مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. چَویل یا چویر (نام علمی: Ferulago) نام یک سرده از تیره چتریان (نام علمی: Apiaceae) است. حدود ۷ گونه از سرده چَویل در ایران دارای رویشگاه طبیعی است؛ اغلب گونه‌های آن از گیاهان با ارزش مرتعی محسوب می‌شوند. چویل گیاهی است که تقریباً در اکثر خانه‌ها بردار آویخته شده است و در بیشتر خوراکی‌ها و مراسم‌های خاص مانند عروسی، عزا آن را برای خوشبو بودنش استفاده می‌کنند.این گیاه در کوهستان‌های برف گیر و سرسبز سرزمین بختیاری (ییلاقات) و ارتفاعات زیبای اورامانات در فصل بهار و اوایل اردیبهشت با ذوب شده نخستین توده‌های برف از روی زمین و صخره ها و همزمان با رویش قارچ خوراکی، کرفس، تره کوهی، بن سرخ و دیگر گیاهان دارویی و خوراکی رویش خود را آغاز می‌کند و عمر آن بیش از یک ماه تجاوز نمی‌کند، از برگ و ساقه‌های این گیاه به عنوان معطرکننده در ظرف محتوای روغن استفاده می‌کنند و از میوه‌ی پودر شده آن به عنوان معطرکننده غذا و گاهی کارکردی شبیه گلپر دارد. تحقیقات حاکی از آن است که دراین گیاه ماده موثره و نگهدارنده قوی برای مواد لبنی وجود داردودر درمان بسیاری از بیماری‌های گوارشی نیز کاربرد دارد.

توت فرنگی میوه فساد پذیر بوده و قارچ کپک خاکستری یکی از عوامل کاهش طول دوره نگهداری این محصول است. بدلیل محدودیت های استفاده از سموم شیمیایی، جهت کنترل این قارچ و حفظ کیفیت و افزایش طول دوره نگهداری، بکارگیری روش های ایمن مانند استفاده از اسانس ها، ضروری به نظر می رسد. همچنین فراریت بالای اسانس و ایجاد تغییرات حسی در محصولات کشاورزی استفاده مستقیم آنها را برای این منظور دچار چالش کرده است. این پژوهش در راستای افزایش ماندگاری میوه توت فرنگی با استفاده از اسانس های طبیعی بدین شکل طراحی شده است: در اولین آزمایش اثر نانوامولسیون تیمول، از اجزاء اصلی گیاه آویشن (Thymus vulgaris) ، با غلظت 5 گرم در لیتر، به تنهایی و نیز در ترکیب با زیست پلیمرهای کیتوزان و کربوکسی متیل سلولز روی قارچ Botrytis cinerea بررسی شد که تمامی تیمارها در مقایسه با شاهد آلوده، رشد قارچ را به طور موثری کاهش دادند. در این میان تیمارهای ترکیبی بیشترین میزان بازدارندگی را نشان دادند. دومین آزمایش جهت بررسی تغییرات کیفی و تلفات پس از برداشت میوه های توت فرنگی پوشش داده شده با نانوامولسیون تیمول و نانوامولسیون تیمول در ترکیب با زیست پلیمرهای کیتوزان و کربوکسی متیل سلولز در دمای 4 درجه سلسیوس انجام شد (نانوامولسیون تیمول 5/0 درصد+کیتوزان 5/0 درصد، نانوامولسیون تیمول 5/0 درصد+کربوکسی متیل سلولز 5/0 درصد، نانوامولسیون تیمول 5/0 درصد+ کیتوزان 5/0 درصد+کربوکسی متیل سلولز 5/0 درصد). بررسی نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد بکارگیری تیمارهای مورد مطالعه بر شاخص های فیزیکوشیمیایی و بیوشیمیایی میوه توت فرنگی طی دوره پس از برداشت، اثر مثبت روی حفظ سفتی میوه، جلوگیری از کاهش وزن، فنول کل، فعالیت ضد اکسایشی کل، کاهش بار میکروبی و نیز کاهش شاخص پوسیدگی دارند. محتوای آنتوسیانین کل نیز در میوه های تیمار شده با نانو-امولسیون تیمول 5/0 درصد+ CMC 5/0 درصد و نانو امولسیون تیمول 5/0 درصد+کیتوزان 5/0 درصد به طور معنی داری افزایش یافت. همچنین بیشترین میزان پتانسیل ضد اکسایشی کل، کمترین مبزان کاهش وزن، کمترین میزان رشد میکروارگانیسم ها و کمترین میزان شاخص پوسیدگی در میوه های پوشش داده شده با تیمار نانوامولسیون تیمول+کیتوزان 5/0 درصد+ کربوکسی متیل سلولز 5/0 درصد مشاهده شد. بنابراین این تیمار می تواند به عنوان پوشش مناسبی جهت حفظ کیفیت و کاهش ضایعات پس از برداشت میوه توت فرنگی پیشنهاد شود.

پرورش توت فرنگی یکی از با ارزش ترین کشت ها برای کشاورزان در غرب کشور می-باشد. توت فرنگی میوه ای است که به سرعت فاسد می گردد و انبارداری آن به ندرت صورت می گیرد بنابراین مسائل بازاریابی، اهمیت بررسی راه های مناسب افزایش عمر انباری این محصول تجملی را طلب می کند. در همین راستا تحقیقی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با دو عامل بسته بندی فعال (هشت سطح) و زمان های مختلف نگهداری (شش سطح شامل روزهای صفر، 4، 8، 12، 16 و 20 روز نگهداری) با 3 تکرار روی توت فرنگی رقم پاروس انجام گرفت. تیمارها شامل پوشش پلی اتیلنی با نانو ذرات رس 1 درصد، پوشش پلی اتیلنی با نانو ذرات رس 3 درصد، پوشش پلی اتیلنی با نانو ذرات اکسید روی 1 درصد، پوشش پلی اتیلنی با نانو ذرات اکسید روی 3 درصد، پوشش پلی اتیلنی با نانو ذرات رس 1 درصد + نانو ذرات اکسید روی 1 درصد، پوشش پلی اتیلنی با نانو ذرات رس 1 درصد + نانو ذرات اکسید روی 3 درصد، پوشش پلی اتیلنی با نانو ذرات رس 3 درصد + نانو ذرات اکسید روی 1 درصد، پوشش پلی اتیلنی با نانو ذرات رس 3 درصد + نانو ذرات اکسید روی 3 درصد و پوشش پلی اتیلن معمولی بود. نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان داد، افزایش زمان نگهداری سبب افزایش درصد کاهش وزن میوه، سفتی بافت میوه و افزایش شاخص پوسیدگی می گردد، که بالاترین درصد کاهش وزن میوه و سفتی بافت میوه در بسته بندی شده با پوشش پلی اتیلن معمولی و کمترین آن در میوه های بسته بندی شده با پوشش های پلی اتیلن حاوی نانو ذرات روی و رس مشاهده شد. شاخص های رنگ از قبیل L*، a*، b* و کروما میوه توت فرنگی طی نگهداری کاهش یافت و بالاترین شاخص های رنگ در تیمار اکسید روی 1 درصد مشاهده گردید. رنگدانه های فتوسنتزی شامل محتوای کلروفیل a و b روند افزایشی و غلظت آنتوسیانین طی روزهای نگهداری روند کاهشی داشتند. مواد جامد محلول و ویتامین C طی روزهای نگهداری روندی کاهشی داشتند، اما فنول کل و فلاونوئید کل روند صعودی و به تبع فعالیت ضداکسایشی کل بالاتری داشتند. نتایج این مطالعه نشان داد به-کارگیری نانوذرات فعال می تواند مفید واقع گردد.

Today, due to the awareness about the relationship between health and food, more than ever, customers tend to consume new food with beneficial properties. One of the functional food is products containing prebiotic substances, which in recent years have received more attention. Pomegranate juice has many functional features such as antimicrobial, anti-clogging and anti-inflammatory properties and its antioxidant capacity is three times more than the antioxidant properties of red grape juice and green tea, because of the high amount of polyphenolic compounds and phytochemicals. Gundelia tournefortii (kangar) extract contains very useful nutrients such as inulin, which is a valuable prebiotic compound. The aim of the present study was to formulate a new functional pomegranate juice fortified with different percentages of kangar extract as a prebiotic source. In this works physicochemical properties like pH, acidity, turbidity, brix, hue, chroma, plyphenols, and anthocyanin contents were evaluated during a month of storage. The results showed that with the addition of kangar extract, most characteristics of pomegranate juice were affected compared to the control sample. However, the pH and acidity of the juice were slightly affected by the addition of kangar extract. The pomegranate juice brix was decreased by increasing the level of kangar extract. Interstingly, the turbidity of pomegranate juice was decreased when higher amount of the prebiotic extract was applied. Color analysis of pomegranate juice after one week showed a positive effect of 1.5% kangar extract on the hue, while adding more percentage led to a decrease in color. Morever, the content of polyphenols and anthocyanins was reduced by adding prebiotic extract to the pomegranate juice. Finally, the acceptable sensoray evaluation scores was reported by the panel tests for all treatments even for once storged in 28 days.

میوه توت فرنگی به دلیل حساسیت بالا به عوامل قارچی عمر پس از برداشت کوتاهی دارد. بیماری پوسیدگی کپک خاکستری ناشی از قارچ Botrytis cinerea یکی از بیماری های مهم توت فرنگی است. به دلیل محدودیت کاربرد سموم شیمیایی، استفاده از روش های ایمن همانند کاربرد اسانس های گیاهی جهت کنترل پوسیدگی و حفظ کیفیت میوه توت فرنگی طی دوره ی پس از برداشت امری ضروری است. بدین منظور سه آزمایش مکمل انجام گردید. آزمایش اول جهت تعیین غلظت بیشینه بازدارندگی اسانس آویشن باغی، بابونه، بنه و پونه از رشد قارچ B. cinerea روی محیط کشت PDA انجام گرفت. آزمایش دوم به منظور بررسی اثر اسانس های آویشن باغی، پونه و نانو امولسیون آن ها در غلظت های 210، 1000، 5000 و ppm 10000 در کنترلB. cinerea روی میوه ی توت فرنگی استریل به روش تماسی انجام گرفت. آزمایش سوم به منظور بررسی تغییرات کیفی و ضایعات پس از برداشت میوه توت فرنگی پوشش داده شده با اسانس های گیاهی یا نانو امولسیون اسانس های آویشن باغی و پونه، پوشش کربوکسی متیل سلولز یا ترکیب آن ها در دمای 4 درجه سلسیوس انجام گردید. نتایج آزمایش اول نشان داد که اسانس های آویشن باغی و پونه با حداقل غلظت بازدارندگی کامل برابرppm 210 بیشترین فعالیت ضد قارچی را نشان داده در حالی که اسانس بابونه در غلظت ppm 9000 و اسانس بنه در غلظت ppm 15000، بازدارندگی کامل نشان دادند. اسانس های آویشن باغی و پونه به دلیل قدرت بازدارندگی بیشتر جهت تهیه نانو-امولسیون در آزمایش های بعدی مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج آزمایش دوم نشان داد که تاثیر نانو امولسیون اسانس ها در کنترل کپک خاکستری بیشتر از اسانس ها بود و در مورد اسانس ها با افزایش غلظت آن ها، به دلیل آسیب سطح میوه پوسیدگی افزایش یافت. در این آزمایش از بین نانو امولسیون اسانس ها غلظت ppm 5000 جهت انجام بخش بعدی پژوهش استفاده گردید. نتایج آزمایش سوم نشان داد که نانو امولسیون اسانس نقش موثری در حفظ ویژگی های فیزیکو شیمیایی میوه توت فرنگی طی دوره پس از برداشت دارد. به طوری که در پایان دوره انبارداری میوه های تیمار شده با نانو امولسیون اسانس آویشن باغی و پونه 5/0 درصد در مقایسه با سایر تیمارها درصد کاهش وزن، بار میکروبی و شاخص پوسیدگی کمتری نشان دادند، همچنین دارای سفتی بافت، فنول کل، ویتامین ث و فعالیت ضد اکسایشی بیشتری بودند و توصیه می شود از آن ها به عنوان قارچ کش های طبیعی جهت حفظ کیفیت و کاهش ضایعات پس از برداشت میوه توت فرنگی به صورت تجاری تولید و به کار برده شود.

تخم مرغ یکی از عناصر مهم رژیم غذایی انسان است و نقش ویژه ای نیز در صنایع غذایی ایفا می کند. افزایش مدت زمان انبارداری، سبب افول کیفیت و کاهش ارزش تغذیه ای تخم مرغ می گردد. لذا بررسی کیفیت تخم مرغ طی انبارداری، جهت حفظ سلامت مصرف کننده و موفقیت اقتصادی تولیدکنندگانی که از این ماده غذایی در محصول خود استفاده می کنند، بسیار حائز اهمیت است. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی کیفیت تخم مرغ با استفاده از روش طیف سنجی عبوری، در بازه طول موجی 1100-200 نانومتر، می باشد. بدین منظور 300 عدد تخم مرغ به دو گروه تقسیم شدند تا در بازه های زمانی سه روزه و طی انبارداری 21 روزه، در قالب طرح کاملاً تصادفی، مورد بررسی قرار گیرند. گروه اول در اتاق با میانگین دمای 25 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 40% و گروه دوم در یخچالی با دمای 5/0±5 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±75% نگهداری شدند. شش شاخص واحد هاو، ارتفاع کیسه هوا، شاخص زرده، مقدار محتوای S-ovalbumin، pH زرده و pH سفیده به عنوان شاخص های کیفیت تخم مرغ در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که با به کارگیری دو روش متغیر نرمال استاندارد و تصحیح خط پایه به عنوان روش های پیش پردازش طیف و نیز استفاده از شبکه عصبی مصنوعی بر پایه الگوریتم پرسپترون سه لایه می توان تخم مرغ های تازه و تخم مرغ های کهنه را با صحت 56/86% از هم تفکیک نمود. مقدار ضریب همبستگی برای داده های مربوط به آزمون، با به کارگیری شش مولفه اصلی اول طیف پیش پردازش شده، برای واحد هاو، ارتفاع کیسه هوا، شاخص زرده، مقدار محتوای S-ovalbumin، pH زرده و pH سفیده به ترتیب 91/0، 87/0، 87/0، 83/0، 41/0 و 82/0 به دست آمد. به منظور تعیین طول موج های بهینه از طیف نسبی نمونه ها بهره گرفته شد. در نهایت سه طول موج 228 نانومتر، 280 نانومتر و 320 نانومتر با دارا بودن صحت کل 43/74%، 86/73% و 86/73%، جهت تشخیص تخم مرغ های تازه از تخم مرغ های کهنه، به عنوان طول موج های بهینه انتخاب شدند. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که طیف سنجی عبوری، روشی کارآمد جهت تشخیص کیفیت تخم مرغ می باشد