معرفی
تاریخچه
همزمان با تاسیس دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه کردستان در سال ۱۳۷۴، گروه مهندسی برق با جذب ۳۰ نفر دانشجو در مقطع کاردانی الکترونیک شروع به کار کرد. این گروه از سال ۱۳۸۱ فعالیت خود را در سطح کارشناسی مهندسی برق در گرایش الکترونیک و سپس در سال ۱۳۸۷ در گرایش قدرت شروع کرد. در مقطع کارشناسی ارشد، گرایش های قدرت، کنترل، الکترونیک و مخابرات، به ترتیب در سال های ۱۳۸۶، ۱۳۹۰، ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲و همچنین مقطع دکتری در گرایش قدرت در سال ۱۳۹۱ به حوزه فعالیت آن اضافه شد. گروه مهندسی برق در سال ۱۳۹۹ به دو گروه مهندسی برق قدرت و کنترل و مهندسی برق الکترونیک و مخابرات تفکیک شد. مجوز تاسیس رشته دکتری الکترونیک سال 1400 اخذ شد و پذیرش از سال 1401 صورت میگیرد.
گرایش الکترونیک
الکترونیک یکی از گرایشهای اصلی مهندسی برق است که هدف اصلی آن ساختن قطعات و افزارههای نیمههادی و سپس استفاده از آنها برای طراحی و پیادهسازی سیستمهای پردازشی و کنترلی میباشد. نقش تراشهها و سیستمهای الکترونیکی در سادهترین دستگاهها (نظیر اسباببازیها و لوازم خانگی) تا پیچیدهترین و عظیمترین سامانهها (نظیر فضاپیماها، سیستمهای ناوبری و تاسیسات مخابراتی) بسیار حیاتی میباشد. با توجه به وسعت علم الکترونیک، زیرگرایشهای متعددی برای آن تعریف میشود که از جمله مهمترین آنها می توان به موارد ذیل اشاره کرد: گیرنده مخابراتی، طراحی سیستمهای الکترونیکی دیجیتال (طراحی تراشههای میکروالکترونیکی برای پردازش سیگنالهای صوتی، ویدئویی و ساخت سخت افزارهای مناسب، ساخت افزارههای میکرو-نانو الکترونیک (شبیهسازی و ساخت قطعاتی از قبیل ترانزیستورها، سلولهای خورشیدی، جاذبها و سنسورهای الکترونیکی)، طراحی سیستمهای الکترونیکی آنالوگ (طراحی مدارهای مجتمع تقویت کننده سیگنال آنالوگ جهت استفاده در سیستمهای فرستنده –جهت اجرای دستورات کاربر مانند پردازندههای کامپیوتری).
دانشگاه کردستان در گرایش کارشناسی الکترونیک، کارشناسی ارشد گرایش افزاره های میکرو-نانوالکترونیک و کارشناسی ارشد گرایش طراحی مدارهای مجتمع به فعالیت میپردازد. هدف از ارائه این مجموعه تربیت کارشناسانی در زمینه شناخت نحوه عملکرد، چگونگی نگهداری بهرهبرداری، تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم های الکترونیکی در واحدهای مختلف صنعتی و خدماتی کشور است. به این منظور، در این مجموعه دانشجویان در آزمایشگاههای آموزشی مرتبط، با اصول طراحی بوردهای الکترونیکی و نیز استفاده از بوردهای صنعتی موجود جهت پیادهسازی سیستمهای الکترونیکی پرکاربرد در صنعت کشورمان آشنا میشوند. دروس کارشناسی گرایش الکترونیک علاوه بر آشنا کردن دانشجویان با اصول شاخه الکترونیک، به گونهای برنامهریزی شدهاند تا دانشجویان را برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر نیز به نحو مطلوب آماده نمایند.
گرایش مخابرات
با توجه به نقش روزافزون ارتباطات و انتقال اطلاعات در زندگی بشر و نیز تنوع صنایع مخابراتی در داخل کشور، تربیت کارشناسانی متخصص در زمینههای شناخت نحوه عملکرد و چگونگی نگهداری و بهرهبرداری، تجزیه و تحلیل و طراحی سیستمهای مخابراتی از اهمیت بسزایی برخوردار است. در مجموعه کارشناسی مخابرات تحت عناوینی همچون سیستمهای مخابراتی، پردازش سیگنال و تصویر، آنتن، میدانها و امواج، انتشار نور و امواج الکترومغناطیسی، خطوط انتقال، مایکروویو، سیستمهای چندرسانهای، مخابرات نوری، فوتونیک، شبکههای مخابرات کامپیوتری، رادار و مخابرات ماهوارهای، دانشجویان مسائل و فنون انتقال اطلاعات در سیستمهای رادیویی، کابلها و فضا را مورد مطالعه قرار میدهند. علاوه بر این دانشجویان درباره قطعات، مدارها و سیستمهای مختلفی که در مخابرات به کار برده میشود آموزش دیده و پژوهش انجام میدهند. این رشته با توجه به ارتباط نزدیک خود با الکترونیک در تحول ادوات و قطعات الکترونیکی نقش بسزایی داشتهاست، بهطوری که مدارات در مقیاس مخابراتی را میتوان حاصل کوشش در طراحی مدارات پیشرفته الکترونیک جستجو کرد. در حال حاضر در گروه مخابرات در زمینههای زیر فعالیتهای آموزشی تحقیقاتی صورت میگیرد:
• فوتونیک
• شبکههای مخابرات نوری و سیستمهای دسترسی چندگانه
• سیستمهای مخابرات بیسیم و سیار
• مدارها و سیستمهای مخابراتی مایکروویو و امواج میلیمتری
• پردازش سیگنالهای دیجیتال (صوت و تصویر)
• رمز نگاری و امنیت شبکههای مخابراتی
• شبکه مخابرات دادهها و مخابرات پهن باند
• سیستمهای رادار و مراقبت الکترونیک
• انتشار امواج رادیویی و الکترومغناطیس محاسباتی
دانشجویان رشته مهندسی برق در دوره کارشناسی پس از گذراندن دروس پایه (ریاضی، فیزیک، آمار و…) و گذراندن دروس اصلی (اصول سیستمهای مخابراتی، الکترومغناطیس و …) میبایست دروس اختصاصی مخابرات شامل فیلتر و سنتز، میدان و موج، آنتن، مایکروویو، مخابرات دیجیتال، پردازش سیگنالهای دیجیتال و … را بگذرانند تا با مدرک مهندسی برق گرایش مخابرات فارغالتحصیل شوند. این رشته در دوره کارشناسی ارشد، به دو گرایش اصلی میدان، سیستم، شبکه و رمز تقسیم میشود. گرایش سیستم به بررسی مواردی همچون شبکه های مخابراتی، پردازش سیگنال (صوت و تصویر)، طراحی تکنیک های مدولاسیون و کدینگ و همچنین آشکارسازها میپردازد. در گرایش میدان نیز مباحثی همچون انتقال امواج در محیطهای مختلف، فوتونیک و طراحی ساختارهای نوری، طراحی آنتنها و مدارات مایکروویو و رادارها و همچنین مواردی در ارتباط با محافظت و یا خطرات الکترومغناطیسی مطرح می شوند.
همزمان با تاسیس دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه کردستان در سال ۱۳۷۴، گروه مهندسی برق با جذب ۳۰ نفر دانشجو در مقطع کاردانی الکترونیک شروع به کار کرد. این گروه از سال ۱۳۸۱ فعالیت خود را در سطح کارشناسی مهندسی برق در گرایش الکترونیک و سپس در سال ۱۳۸۷ در گرایش قدرت شروع کرد. در مقطع کارشناسی ارشد، گرایش های قدرت، کنترل، الکترونیک و مخابرات، به ترتیب در سال های ۱۳۸۶، ۱۳۹۰، ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲و همچنین مقطع دکتری در گرایش قدرت در سال ۱۳۹۱ به حوزه فعالیت آن اضافه شد. گروه مهندسی برق در سال ۱۳۹۹ به دو گروه مهندسی برق قدرت و کنترل و مهندسی برق الکترونیک و مخابرات تفکیک شد. مجوز تاسیس رشته دکتری الکترونیک سال 1400 اخذ شد و پذیرش از سال 1401 صورت میگیرد.
گرایش الکترونیک
الکترونیک یکی از گرایشهای اصلی مهندسی برق است که هدف اصلی آن ساختن قطعات و افزارههای نیمههادی و سپس استفاده از آنها برای طراحی و پیادهسازی سیستمهای پردازشی و کنترلی میباشد. نقش تراشهها و سیستمهای الکترونیکی در سادهترین دستگاهها (نظیر اسباببازیها و لوازم خانگی) تا پیچیدهترین و عظیمترین سامانهها (نظیر فضاپیماها، سیستمهای ناوبری و تاسیسات مخابراتی) بسیار حیاتی میباشد. با توجه به وسعت علم الکترونیک، زیرگرایشهای متعددی برای آن تعریف میشود که از جمله مهمترین آنها می توان به موارد ذیل اشاره کرد: گیرنده مخابراتی، طراحی سیستمهای الکترونیکی دیجیتال (طراحی تراشههای میکروالکترونیکی برای پردازش سیگنالهای صوتی، ویدئویی و ساخت سخت افزارهای مناسب، ساخت افزارههای میکرو-نانو الکترونیک (شبیهسازی و ساخت قطعاتی از قبیل ترانزیستورها، سلولهای خورشیدی، جاذبها و سنسورهای الکترونیکی)، طراحی سیستمهای الکترونیکی آنالوگ (طراحی مدارهای مجتمع تقویت کننده سیگنال آنالوگ جهت استفاده در سیستمهای فرستنده –جهت اجرای دستورات کاربر مانند پردازندههای کامپیوتری).
دانشگاه کردستان در گرایش کارشناسی الکترونیک، کارشناسی ارشد گرایش افزاره های میکرو-نانوالکترونیک و کارشناسی ارشد گرایش طراحی مدارهای مجتمع به فعالیت میپردازد. هدف از ارائه این مجموعه تربیت کارشناسانی در زمینه شناخت نحوه عملکرد، چگونگی نگهداری بهرهبرداری، تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم های الکترونیکی در واحدهای مختلف صنعتی و خدماتی کشور است. به این منظور، در این مجموعه دانشجویان در آزمایشگاههای آموزشی مرتبط، با اصول طراحی بوردهای الکترونیکی و نیز استفاده از بوردهای صنعتی موجود جهت پیادهسازی سیستمهای الکترونیکی پرکاربرد در صنعت کشورمان آشنا میشوند. دروس کارشناسی گرایش الکترونیک علاوه بر آشنا کردن دانشجویان با اصول شاخه الکترونیک، به گونهای برنامهریزی شدهاند تا دانشجویان را برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر نیز به نحو مطلوب آماده نمایند.
گرایش مخابرات
با توجه به نقش روزافزون ارتباطات و انتقال اطلاعات در زندگی بشر و نیز تنوع صنایع مخابراتی در داخل کشور، تربیت کارشناسانی متخصص در زمینههای شناخت نحوه عملکرد و چگونگی نگهداری و بهرهبرداری، تجزیه و تحلیل و طراحی سیستمهای مخابراتی از اهمیت بسزایی برخوردار است. در مجموعه کارشناسی مخابرات تحت عناوینی همچون سیستمهای مخابراتی، پردازش سیگنال و تصویر، آنتن، میدانها و امواج، انتشار نور و امواج الکترومغناطیسی، خطوط انتقال، مایکروویو، سیستمهای چندرسانهای، مخابرات نوری، فوتونیک، شبکههای مخابرات کامپیوتری، رادار و مخابرات ماهوارهای، دانشجویان مسائل و فنون انتقال اطلاعات در سیستمهای رادیویی، کابلها و فضا را مورد مطالعه قرار میدهند. علاوه بر این دانشجویان درباره قطعات، مدارها و سیستمهای مختلفی که در مخابرات به کار برده میشود آموزش دیده و پژوهش انجام میدهند. این رشته با توجه به ارتباط نزدیک خود با الکترونیک در تحول ادوات و قطعات الکترونیکی نقش بسزایی داشتهاست، بهطوری که مدارات در مقیاس مخابراتی را میتوان حاصل کوشش در طراحی مدارات پیشرفته الکترونیک جستجو کرد. در حال حاضر در گروه مخابرات در زمینههای زیر فعالیتهای آموزشی تحقیقاتی صورت میگیرد:
• فوتونیک
• شبکههای مخابرات نوری و سیستمهای دسترسی چندگانه
• سیستمهای مخابرات بیسیم و سیار
• مدارها و سیستمهای مخابراتی مایکروویو و امواج میلیمتری
• پردازش سیگنالهای دیجیتال (صوت و تصویر)
• رمز نگاری و امنیت شبکههای مخابراتی
• شبکه مخابرات دادهها و مخابرات پهن باند
• سیستمهای رادار و مراقبت الکترونیک
• انتشار امواج رادیویی و الکترومغناطیس محاسباتی
دانشجویان رشته مهندسی برق در دوره کارشناسی پس از گذراندن دروس پایه (ریاضی، فیزیک، آمار و…) و گذراندن دروس اصلی (اصول سیستمهای مخابراتی، الکترومغناطیس و …) میبایست دروس اختصاصی مخابرات شامل فیلتر و سنتز، میدان و موج، آنتن، مایکروویو، مخابرات دیجیتال، پردازش سیگنالهای دیجیتال و … را بگذرانند تا با مدرک مهندسی برق گرایش مخابرات فارغالتحصیل شوند. این رشته در دوره کارشناسی ارشد، به دو گرایش اصلی میدان، سیستم، شبکه و رمز تقسیم میشود. گرایش سیستم به بررسی مواردی همچون شبکه های مخابراتی، پردازش سیگنال (صوت و تصویر)، طراحی تکنیک های مدولاسیون و کدینگ و همچنین آشکارسازها میپردازد. در گرایش میدان نیز مباحثی همچون انتقال امواج در محیطهای مختلف، فوتونیک و طراحی ساختارهای نوری، طراحی آنتنها و مدارات مایکروویو و رادارها و همچنین مواردی در ارتباط با محافظت و یا خطرات الکترومغناطیسی مطرح می شوند.
