عەبدولحوسێن ئێحسانی
کورتەیەک لە ژیانی پڕ بەرهەمیان
عەبدولحوسێن ئێحسانی (١٣٠١-١٣٨٥ی هەتاوی)، لە گەڕەکی پامناری تاران لەدایک بووە. لە ئامادەییدا قوتابیی نیما یووشیج و بوزورگ عەلەوی بووە و لە زانکۆدا، ئەدەبیات و فەلسەفەی خوێندووە و لە خزمەت گەورەپیاوانی وەک عەلامە دێهخودا و موجتەبا مینەوی وانەی وەرگرتووە. دوای تەواوکردنی خوێندن بە بڕوانامەی کارناسیی باڵا لە کۆمەڵناسیدا، لە وەزارەتی دارایی دامەزرا و ماوەیەک بەڕێوەبەری جێبەجێکاری شیلاتی باکوور بوو. دوای خانەنشینبوون، ماوەیەکیش کاری پارێزەریی کرد.
ئارەزووی سەرەکیی هەمیشە ئەدەب، مێژوو، کولتوور و هونەری ئێران بوو. ماڵەکەی کۆڕی دانایانی وەک هووشەنگ ئێرانی، محەممەدعەلی ئیسلامی نەدووشەن، محەممەد قازی، جەلال ئال ئەحمەد و سیمین دانشوەر بوو. لە ساڵی ١٣٤٢دا، دەزگای چاپەمەنیی «کتێبخانەی ئێرانمێهر»ی دامەزاند کە ئامانجی پاراستنی مافی ماددی و مەعنەویی نووسەران و وەرگێڕان بوو. لە بەرهەمە گرنگەکانی دەتوانین ئاماژە بە پێداچوونەوە و تەواوکردنی «مێژووی بەیهەقی» و کۆمەڵەی «نەخشەکانی قەڵەمکاری ئێرانی» بکەین، کە ٢٥ ساڵ هەوڵی بۆ کۆکردنەوەی دا.
خوالێخۆشبوو ئێحسانی ئەوینێکی زۆری بۆ کولتوور و هونەری ئێران هەبوو و کتێبخانە تایبەتییەکەی، کە چەندین هەزار بەرگ کتێبی بەنرخی لەخۆ گرتبوو، نیشاندەری ئەم ئارەزووەی بوو. دوای کۆچی دوایی، بنەماڵەکەی بەوپەڕی شانازییەوە ئەم میراتە گرانبەهایەیان پێشکەش بە کتێبخانەی ناوەندیی زانکۆی کوردستان کرد. کۆمەڵە بەخشراوەکە زیاتر لە ٤٥٠٠ بەرگ کتێب و گۆڤار بە زمانەکانی فارسی، ئینگلیزی، فەرەنسی، ئەڵمانی و ڕووسی لەخۆ دەگرێت.
بونیادی پشتیوانانی زانکۆی کوردستان ڕێز لەم دیارییە بەنرخە دەگرێت و هەمیشە یاد و بیرەوەریی ئەم کەسایەتییە ڕۆشنبیرە بەرز ڕادەگرێت.